Cyrano

Yazar:

25 Şubat 2022

837

Cyrano

YENİDEN YORUM SANCILARI…

Bir edebiyat klasiğini tiyatrovari ve müzikal bir şekle sokmaya çalışmak her zaman riskli bir iştir. Özellikle hedeflenen bu sefer olduğu gibi bir sinematografik uyarlama olursa…

Son başarısız örnek olarak, Hugo’nun başyapıtlarından ‘Les Miserables/Sefiller’in ‘kulak tırmalayan’, gereksiz versiyonunu sayabiliriz.

Bu yeni ‘Cyrano’ filmi tabii ki bu düzeye inmiyor ama sonucun tam bir başarı olduğunu söylememiz de biraz zor!

Aslında bu ‘Cyrano de Bergerac’ versiyonu birkaç sene önce tiyatro sahnesinde oynanmış ve hoş bir hava estirmiş. Bu versiyonun senaryosu Erica Schmidt tarafından kaleme alınmış ve hikayenin baş kahramanını eşi Peter Dinklage canlandırmış…

1897 yılında yazar Edmond Rostand’ın yarattığı bu tiyatro oyununu, belli ölçülerde ‘modernize’ ederek tekrar uyarlamak iyi niyetli bir hamle olarak görülebilir ve sayısız defa denenen bu yol, bazen başarılı bir sonuç vermiştir. Hatta 1990 yılında Fransız yönetmen Jean-Paul Rappeneau, başrolü ünlü oyuncu Gerard Depardieu’ye emanet ederek ‘akılda kalan’ sinematografik bir örnek çıkarmıştı.

2017 yılında yönettiği ‘Darkest Hour’ ile Oscar ödüllerine ‘boğulsa da, son filmleriyle beklentilerin biraz altında kalan (bizce ‘asıl’ en iyi filmlerinden ‘Atonement’ 2007 yılında çekildi) İngiliz yönetmen Joe Wright’ın bu sefer el attığı bu ‘klasik eser’ aslında yönetmenin asla ‘yalın’ veya ‘sade’ yolu seçmediği düşünüldüğünde kötü bir tercih gibi durmuyor. Ancak yönetmenin abartılı hatta bazen ‘aşırılığa’ varan görsel tutkusu beyaz perdede nadiren somut bir sonuç veriyor. Her ne kadar Wright’in ciddi bir motivasyona ve oldukça rahat bir bütçeye sahip olsa da, klasik bir anlatımı bir kenara atan ve ele aldığı ‘eseri adeta ‘kucaklayan’ yöntemi zaman zaman ‘geri tepebiliyor’!

Bu filmde de yönetmen büyük bir tutkuyla, gösterişçi ve ‘grotesk’e varan bir tavırla bu ‘klasiği’ yorumlamaya başlıyor ama tutturduğu, ‘kitch’ ve ‘gülünç’ arasında salınan ton biraz dengesiz ve birbiriyle uyuşmayan bir ikilem yaratıyor.

Ancak şu açıdan da hakkını vermek gerekir: yönetmen (iyi ki!) kendini fazla ciddiye almamış! Üstelik filmine incelikli bir şekilde estetik katmanlar yerleştirmeyi başarmış. Tiyatro kadar sinema filmlerinde de hoş bir hava estiren bu doku, filmi en azından şekil açısından sorunsuz kılıyor.

Filmin en büyük sorunlarından biri, sırtını dayadığı ‘müzikal’ yapı oluyor. Göreceli geçmiş bir örnek olarak ‘La la land’la veya daha eskilere gidersek ‘Nine’ veya ‘Moulin Rouge’ filmleriyle karşılaştırırsak ‘Cyrano’ filminin müzikleri adeta ‘sınıfta kalıyor!’ Filmde nerdeyse ‘mırıldanma’ gibi söylenen şarkılar kolayca unutulabilir, etkilemeyen ve filmin gösterişine yakışmayan müzik parçaları…

Oysa ki bu şarkılar ‘The National’ grubundan etkilenmiş, Aaron ve Bryce Dessner’ın elinden çıkmış ama beklediğimiz, heyecanlandıran, adeta ‘kalbimizi daha hızlı çarptıran’ ve izledikten sonra bile aklımızda kalacak başarıdan çok uzaktalar…. Sanki bu isimler filmi daha ‘ulaşılabilir’ kılmak için işlerini ‘basitleştirmişler’ ve minimum düzeyde bir çaba sarf etmişler.

Bütün bu eksiklikler Peter Dinklage’in performansını gördüğümüzde bizi daha çok üzüyor! Ciddi bir kariyeri olmasına rağmen asıl ününü ‘Game of Thrones’ dizisiyle yapan aktör, gerçekten kusursuz bir oyunculuk sergiliyor. Normalde Cyrano de Bergerac’ın (alay konusu olan ama kimsenin söylemeye cesaret etmediği) büyük burnunu bu sefer bedenen çok küçük olmasıyla ‘değiştiren’ oyuncu hem dramatik sekanslarda hem de mizahi anlarda görmelere seza bir portre çiziyor ve bizce film dahil her şeyi gölgede bırakıyor. Projeye ön ayak olan ve beraber olduğu yönetmen Wrigth’ı projeye adeta ‘davet eden’ aktris Haley Bennett, Roxanne olarak ve Kevin Harrison Jr. aşığı Christian rolünde işlerini layığıyla yapsalar da çok özel bir performanstan bahsedemeyiz.

Kısaca, ‘Cyrano’ uyarlandığı eserin görkemini ayrı bir yere koyarak, özellikle Dinklage’in performansı için görülebilir ve belli ölçülerde seyir keyfi verebilir bir yapım… Ama kesinlikle kaçırılamayacak bir film de değil!