Türk Tutkusu / La Pasión Turca
Bu Tutku Niye?
Bir tutkunun nelere kadir olduğunu verme gayesiyle altı bölüm halinde çekilen “La Pasión Turca” bu amacına tatmin edici yanıt sunamıyor. Hem motivasyon kaynağı olan tutku hem de onun sonucu olan suça bulaşma olgusu ele yüze bulaştırılmış. Yıl 2024 ve halen Batı kültüründe Doğu ve İslam’a dönük ilkel oryantal bakışın izlerinin olması ne de kötü. Sadece bir Türk yıldızının yabancı yapımda yer alması nedeniyle merak için belki bakılabilir. Onun dışında vasat bir yapım var karşımızda. Uzun ve sıkıcı bölümler halinde olması da cabası.
Antonio Gala‘nın aynı adlı romanından uyarlanma ilk film 1994 tarihliydi. Uzun metrajlı bu filmin başrollerini Ana Belén ve Georges Corraface paylaşmışlardı. Eşinden ayrı yaşayan İspanyol bir kadının tatil için geldiği Türkiye’de turist rehberi olan “Yaman” ismindeki bir Türk ile tanışması ve sonrasında hayatının nasıl baştan aşağıya değiştiği gösterilmişti. Bu roman ve film, uzun süre dram örgüsünün oryantalist bir bakışla ele alındığı eleştirisinden kurtulamadı. Önce İspanya’da Antenna 3’de gösterilen, geçen aylarda ise Netflix’de gösterime giren yapım aynı konuyu, karakterleri biraz değiştirerek altı bölümlük dizi olarak önümüze koyuyor.
Kuşkusuz dizinin bizim için önemli yanı mekan fonunun İstanbul olmasının yanı sıra bizde oldukça popüler bir oyuncu olan İlker Kaleli ve Burak Hakkı’nın da dizide yer alıyor olmaları. Ińaki Peňafiel’in yönetmen koltuğunda oturduğu dizide Madrid’den Türkiye’ye Bizans Sanatı üzerine araştırmaya gelen Olivia’nın (Maggie Civantos) kız kardeşi olan Laura ile Karaköy taraflarında gezdiği sırada bir antikacıda tanıştığı Yaman (İlker Kaleli) ile yaşadığı tutkulu aşkını ve sonrasında Yaman’ın tarihi eserler konusundaki kriminal yönlerinden ötürü başına gelenleri mercek altına alıyor. Olivia oldukça fedakar, hatta daha da ötesinde neredeyse bir köle figürü olarak resmedilmiş. Yaşadığı kent olan Madrid’i, ailesini, kadro edindiği Madrid Üniversitesi’ndeki tüm işini bir tarafa fırlatacak kadar derin bir tutkuyu vermeye çalışıyor. Dizi her ne kadar isminden de anlaşılacağı üzere bir tutkuyu ele alsa da bu aşkın ötesinde başlangıcını polisiye vaka ile açıyor.
Konuyu bilmeyen izleyenler, Olivia’nın neden sorgudan sonra hastaneden hapishaneye gideceğini düşünürken bunun nedenleri altı bölüm halinde tarihi eser kaçakçılığı özelinde sunulmaya çalışılıyor. Evet, yapım bir tutkunun nelere kadir olduğunu verme amacında. Bu temayı sinema yapımları çok sever. Bizde Kenan Kalav ve Hülya Avşar’ın oynadığı 1984 tarihli “Tutku”, bu duygunun negatif etkisine değinen yapımlardandı. Örnekler çokça sıralanabilir. Ancak bahse konu dizinin o kadar zaafları var ki bize en başta tutkuyu inandırmakta zorluk çektiriyor. Ve sonra da şu soruyu sordurtuyor : Bu tutku niye?
Kaba Oryantalist Bakış
Bu sorunun temel nedeni yapımın bence oldukça ilkel, klişe bir oryantalist bakışa sahip olması. Eminönü, boğaz manzaraları ve saraylara eklenen müzikler, sonra Anadolu olarak tariflenen Edirne’de yapımın akışına tamamen zorla eklenen güreş sahneleri, hamamlar vb hep Batı gözüyle Doğu’ya ve akıllarda yer alan yanlış Osmanlı algısının görünümleri. Ve dizi aslında İspanyol bir kızın doğulu bir erkeğe köleleştirilmiş bir ruhla armonize edilen tutkusunu yerle bir etmeye kalkan İspanyol karakterlerle devam ediyor. Ve İstanbul’daki herkesin tuhaf şekilde sanki Cervantes dil kursu mezunuymuşçasına İspanyolcayı ana dilleri gibi bilmesi tam bir garabet ve belki de kompleks örneği. Sokak falcısı İspanyolca biliyor, artık gerisini varın siz düşünün. Yaman’ın da iyi İspanyolca bilmesinin nedeni de yine çokça kısım gibi çok yapay. Kriminal kısımlar, ajan Fatma’nın konumu da gerçeğe çok aykırı. Durum bu olunca kimyaları aslında hiç tutmayan Yaman ile Olivia’nın tutkusu da bize geçmiyor.
Tutku Olmadı, Alın Size Cinsellik
Sanırım senaristler bu durumun farkına varmışlar ki tutkuyu cinsellikle eş tutarak yerli yersiz her yere nerede ise porno filmlerine öykünen görüntüleri boca etmekten sakınmamışlar. Dizinin her bir bölümünde nerede ise üç dört sahnede abartılı ve gereksiz cinsel sekanslar var. Bu da tutkunun adeta cinsellikle eş değer tutulduğu algısını verdirtiyor.
Vasat ve Uzun
Dizinin sadece tek olumlu yanı İlker Kaleli, Burak Hakkı ve Maggie Civantos’un oyunculukları. Ancak onlar da senaryonun zaafı nedeniyle akılda kalamayacaklar. Bu arada dizinin bir sahnesinde İlker Kaleli’nin sevgilisi Sıla’dan bir parçada çalıyor. Bu da İlker Kaleli faktörü olarak kayıtlara geçsin.
Bir tutkunun nelere kadir olduğunu verme gayesiyle altı bölüm halinde çekilen “La Pasión Turca” bu amacına tatmin edici yanıt sunamıyor. Hem motivasyon kaynağı olan tutku hem de onun sonucu olan suça bulaşma olgusu ele yüze bulaştırılmış. Yıl 2024 ve halen Batı kültüründe Doğu ve İslam’a dönük ilkel oryantal bakışın izlerinin olması ne de kötü. Sadece bir Türk yıldızının yabancı yapımda yer alması nedeniyle merak için belki bakılabilir. Onun dışında vasat bir yapım var karşımızda. Uzun ve sıkıcı bölümler halinde olması da cabası.
Yönetmen : Iñaki Peñafiel
Senaryo : Antonio Gala, Esther Morales, Irene Rodriguez
Görüntü Yönetmeni : Teo Delgado
Kurgu : Fernando Márquez, David Tomás
Müzik : Ivan Palomares
Oyuncular : İlker Kaleli, Maggie Civantos, Yasemin Sannino, Fernando Andina, Laura Pamplona, Burak Hakkı, Yiğit Ege Yazar, Arlette Torres, , Ainhoa Santamaria, Mariona Terés, Algis Arlauskas, Enes Külahçı, Aslı Erdemir, Mehmet İlke Savaş, Zeynep Tuğçe Bayat, Inge Ladd
İspanya / Dram / 6 Bölüm 50 Dk.
