Büyük Yolculuk / Grand Tour
İDDİALI PORTEKİZ FİLMİ
Miguel Gomes “BÜYÜK YOLCULUK” ile Cannes’da En İyi Yönetmen seçildi.
Film Güneydoğu Asya’da 100 yıl evvel yaşanan bir imkansız aşk öyküsünü, kendisinden kaçan nişanlısını bulmak için takipçiliğini inatla sürdüren bir kadının yolculuğunu anlatıyor. Bir egzotik belgeseli andıran bu film Portekiz’in Oscar adayı.
Cannes Film Festivali’ne 3. gelişinde ilk kez ana yarışmaya seçilen Portekizli yönetmen Miguel Gomes “Büyük Yolculuk / Grand Tour” adlı filmiyle En İyi Yönetmen Ödülü’nü kazandı. Film, Güneydoğu Asya’da 100 yıl evvel yaşanan bir imkansız aşk öyküsünü, kendisinden bucak bucak kaçan nişanlısını bulmak için takipçiliğini inatla sürdüren Moly adlı bir kadının yolculuğunu anlatıyor. Hikaye 1917 yılında Burma’nın Rangoon kentinde, Britanya İmparatorluğuna bağlı bir devlet memuru olan Edward’ın düğün günü kaçmasını ve kayıplara karışmasını anlatıyor. “Görünmez insanların gölgelerini görüyorum” diyerek dertlenen Edward, evlenmemek için yıllardır nişanlısı Molly’den kıtalarca uzak durmayı becerir.
Kendisini Rangun’a geldiği gün terk eder ve Güneydoğu Asya’da diyar diyar, amaçsızca gezeceği Büyük Yolculuk’a başlar. Ne var ki Molly’nin ilk günlerdeki paniği yerini melankoliye bırakır. Evlenmeye kararlı olan Molly Edward’ı aramak için yola çıkar ve onu Asya’daki “Büyük Tur”unun izinden gider. Bu çaresiz kaçışla eğlenen, evlenmeye kararlı Molly, zayıf Edward’ın peşini bırakmaz. İki nişanlı melankolik seyahatlerinde sayısız macera, sürpriz ve panik yaşar. Evliliğe kararlı olan, karşısına çıkan mikemmel bir erkeği reddeden, tropikal cıngılların göbeğinde yolculuk etmekten korkmayan Molly, adeta Edward’ın kaçışıyla eğlenerek, kendisini Asya boyunca takip etmekten yorulmaz.
Jüri heyetinin şiirsel bir dille işlendiği için ödüle layık gördüklerini ilan ettiği bu film tipik bir Portekiz filmi. Ödül töreninden sonra Miguel Gomes yaptığı basın toplantısında : “Bir Portekiz filminin aday gösterilmesi, hatta ödül kazanması nadir görülen bir şeydir. Portekiz sinemasının 1960’lardan beri ona bir kimlik kazandıran bir tarihi var. Bu kimlik bazen içeride tartışılıyor; çünkü Portekiz filmlerinin zor olduğunu söylüyorlar.”
Kendisine hararetle katılıyorum. Ağır ilerleyen temposuyla, donuk mizanseniyle, izlenmesi ve anlaşılması zor bu filme bir türlü ısınamadım. Bu siyah-beyaz dramayı kasvetli, fazla uzun, sıkıcı buldum. Cannes Film Festivali Direktörü Thierry Frémaux filmi beğenenler arasında : “Miguel Gomes’in Cannes resmi seçkisindeki ilk filmi “Grand Tour”, kısmen siyah-beyaz ama aynı zamanda renkli, büyük bir görsel ustalığa sahip bir film. Portekizli sanatçı ülkesinin ve Avrupa auteur sinemasının özel seslerinden biri.”
Film 2 ayrı, ama birbirini tamamlayan zorlu sürecin kolajının sonucu üretilmiş; bir yandan 2020’nin ilk aylarında pandemi nedeniyle projenin ertelenmesinden önceki süreç, çok küçük bir ekiple Asya’da yapılan uzun ve meşakatli yolculuk sırasında yapılan çekimler ve kısıtlamaların kaldırılması, Çin’in sınırları açmasıyla, 2022’de yapılan çekimler. 4 yıla yayılan bu zorlu sürecin jüriyi etkilediği düşünülebilir. Hınzırlığını hiç kenara bırakmayan, çarpıcı görselliğinden hiç ödün vermeyen “Büyük Yolculuk” bir egzotik belgeseli çağrıştırıyor.
Emperyalizm, modernite ve hareketlilik üzerine özgün bir eleştiri sunan film tarihi olay örgüsüne modern ögeler serpiştirerek mekan ve zamanı da kendince büküyor. 1972 Lizbon doğumlu Miguel Gomes aynı şehirde sinema ve tiyatro tahsilinden sonra sinema eleştirmenliği yaptı. 6 uzun metrajlı filminden “Tabu” 2012 Berlin Film Festivali’nde FİPRESCİ ve Alfred Bauer Ödüllerini kazandı. Cannes’a ilk kez 2008’de “This Dear Month of August / Aquelo Querido Mes de Agosto” adlı dokü-drama ile katıldı. 7 yıl sonra Yönetmenlerin 15 Günü bölümünde gösterilen “The Thousand and one Nights / As Mil e Uma Noites” 3 bölümlük, 6 saatlik epik filmi Palm Dog ödülü’nü kazandı.
“Büyük Yolculuk” 2025 En İyi Uluslararası Film Ödülü için Portekiz’in adayı.
Yönetmen : Miguel Gomes
Senaryo : Miguel Gomes, Telmo Churro, Maureen Fazendeiro, Mariana Ricardo
Görüntü Yönetmeni : Sayombhu Mukdeeprom
Kurgu : Telma Churro, Pedro Filipe Marques
Müzik : Miguel Martins
Oyuncular : Gonçalo Waddington, Crista Alfaiate, Teresa Madruga, Jani Zhao, Lang-Khê Tran, Manuela Couto, Joao Pedro Benard, Cláudio da Silva, Joana Barcio, Jorge Andrade, João Pedro Vaz, Diogo Doria, Américo Silva
Portekiz-Fransa-İtalya-Almanya-Japonya-Çin / Tarihi-Dram-Romantik / 128 Dk.
