Jay Kelly
ŞÖHRETİN AĞIR BEDELİ
Noah Baumbach’ın sinema endüstrisini odağına alan “Jay Kelly”si dijital platform da..
Film kariyeri boyunca büyük başarılara ulaşmış ancak kişisel hayatında, özellikle ailesiyle olan ilişkilerinde eksikler hisseden bir aktörü merkezine alıyor. Karakter odaklı film senaryosundaki ustalıklı karakter tahlilleri, zengin diyalogları, yoğun ve içsel çatışmaları yansıtmadaki başarısıyla, star sistemini eleştirileriyle öne çıkıyor.
Noah Baumbach’ın sinema endüstrisini eleştirdiği filmi “Jay Kelly” prömiyerini son Venedik Film Festivali’nde yaptı. Filmde ünlü sinema oyuncusu, 35 yıllık tecrübeye sahip, yapımcıların gözdesi Jay Kelly (George Clooney), sadık menajeri Ron (Adam Sandler) eşliğinde, hem geçmişiyle, hem bugünüyle yüzleşmek için bir filmde oynamayı reddedip kendisini keşfettiği bir yolculuğa çıkıyor. Jay kariyeri boyunca büyük başarılara ulaşmış, ancak kişisel hayatında, özellikle ailesiyle ve kendisiyle olan ilişkilerinde eksikler hisseden bir kişi. Jay mesleğinin hakkını vermek isterken hayatını ıskalayan, ailesinin dağılmasına sebep olan bir insan.
Jay’in çıktığı sürpriz ruhsal yolculuğunda, Noah Baumbach – Emily Mortimer senarist ikilisi özellikle karakterlerini kendi boşlukları ve zaaflarıyla yüzleştirirken yakaladıkları o zarif anlar filmin artıları arasında. Karakter odaklı film senaryodaki ustalıklı karakter tahlilleri, zengin diyaloglar, yoğun ve içsel çatışmaları yansıtmadaki başarısıyla, Hollywood star sistemi eleştirileriyle, kusursuz sinematografisiyle “Jay Kelly” geçer not alıyor.
ETKİLEYİCİ HOLLYWOOD ELEŞTİRİSİ
Hollywood’un en karizmatik aktörlerinden George Clooney’in Kendini oynadığı bir rolde film, sinemanın kulisini, yıldız sistemini, sinema endüstrisinin içyüzünü merak edenleri “Jay Kelly”yi izlemelerini öneririm. 132 dakikalık süresi boyunca hiç sıkılmayacaklarına eminim. Bir yerde “Ben Kimim ?” sorusuyla yüzleşen Jim, yıllarca başka karakterleri oynayıp, başka insanların bakış açısıyla var olmuş biri, olarak, kendi gerçek benliğini bulma çabasına girişir. Film, geçmiş seçimlerin bugünkü hayat üzerindeki etkisi, ünlü bir oyuncu olmanın bedelini öderken aile hayatının ıskalanması, yalnızlık gibi temaların hakkını veriyor. Menajeri Ron Jay’e yanında çalışmayı reddettiği sahnede, yeteneğinden çok kendi ailesini sevme zamanının geldiğini fark ettiğini anlıyoruz. Jay’in 2 yetişkin kızı, annelerini terkeden ve kendilerine ilgi göstermeyen babalarını affetmeyi reddediyorlar. 2 kızıyla uzlaşma çabaları karşılık bulmayınca, Jay şöhretinin bedelini çok ağır ödediği gerçeğini geç de olsa öğreniyor.
Jay üniversiteye başlamaya hazırlanan Daisy’nin (Grace Edwards) planladığı Avrupa seyahatine katılarak ona destek vermek ve aralarındaki buzları çözmeye çalışmak istiyor. Daisy babasının Toscana’daki ödül törenine katılması isteğini reddedip, Fransız flörtüyla hayatını yaşamayı tercih ediyor. Jay büyük kızı Jessica’dan da ”gölge etme başka ihsan istemem” muamelesi görüyor. Jim ile Ron Avrupa’da beklenmedik ve fırtınalı yoculukları boyunca yaptıkları seçimlerle, sevdikleriyle olan ilişkileriyle ve geride bırakacakları miraslarla yüzleşmek zorunda kalırlar. Etkileyici geriye dönüş sahneleriyle hayatının önemli kilometre taşlarını öğrendiğimiz Jay’in, hayatına dönüp baktığında yaptığı seçimleri, fedakarlıkları, hatalar gözden geçirirken, aklımıza şu soru geliyor : “Hayatımızın akışını değiştirmek için ne zaman çok geçtir ?”. Jay, kalabalıklar tarafından rahatsız edilmeden kamusal alanlarda dolaşmanın nasıl bir şey olduğunu ve oyuncunun hayatının insanları, arkadaşları ve aileleri gibi, hayatlarındaki diğer şeylerden ne kadar uzaklaştığının bilincinde.
Filmin açılış sahnesinde, son filminin ölümle neticelenen finalinde Jay’i 7 kez tekrar edilen sahnenin, yönetmenden 8. kez çekilmesi için israr eden saygın bir profesyonel olarak görüyoruz. Jay’in büyük çıkışını sağlayan, son zamanlarda inişe geçen, parasızlık çeken ünlü yönetmen Peter’in (Jim Broadbent) yeni projesinde yer almayı reddediyor. Hayatının büyük kısmını borçlu olduğu adama son şansını vermemiştir. Peter’in vefatından sonra cenazede yıllar sonra karşılaştığı oyunculuk okulundaki eski arkadaşı, şöhreti yakalayamamış, silik Timothy (Billy Cudrup) ile bir araya gelir. Acemilik günlerinde Jay arkadaşının rolünün kendisine verilmesinden rahatsızlık duymamıştı. Timothy kendisini ilk rolünü çalmakla suçladığında ikili yumruk yumruğa gelir. Kavgada Jay yüzünden yaralanır, Timothy’nin burnu kırılır ve tazminat için mahkemeye başvurur. Ron uyuşturucu sabıkalısı Thimothy’nin geçmişteki bir ayıbını bularak, Jay’i yüklü bir tazminat ödemekten kurtarır.
Jay’in samimiyet kurmamasına rağmen etrafında kendisine hizmet etmekle yarışan insanlar vardır : Jay’e yararlı olmak için, ailesi dahil herkesi 2. plana atan menajer Ron, Jay’in itibarını korumak için tecrübesini basın ve sosyal medyada konuşturan basın danışmanı Liz (Laura Dern) gibi. Birbirlerine aşık olan bu 2 profesyonelin, mesleki kaygılarla Jay’in yanında olup destek vermek peşindeyken, hayatlarının en mutlu kararını, evlenme teklifi gününü ıskaladıklarını yıllar sonra öğreniyorlar. Ron’un menajerliğini yaptığı diğer bir ünlü oyuncu olan Ben (Patrick Wilson) ünlendiğinde vefasızlık edip görevine son verir. Kocasının namkörlüğü yetmiyormuş gibi şımarık karısı Melanie (İsla Fisher) “kocam kazancının yüzde 15’ini ona kaptırıyor” diye yakınır. İtalya’daki tren yolculuğu sırasında bir bisikletçi yolcunun yaşlı bir kadının çantasını kapıp, imdat zilini çalıp treni durdurarak kaçtığında, Jay peşinen koşarak hırsızı yakalar ve çantayı geri alır. Bu da onu bir kahraman olarak gösteren viral ilgiyi artırır.
OYUNCUNUN KENDİNİ KEŞFETME YOLCULUĞU
Ron, Toscana’da Jay’in ödül töreni için dargın olduğu babasını İtalya’ya davet etmesini teklif eder. Yollanan özel uçakla bölgeye gelen yaşlı adam (Stacy Keach) her zamanki gibi oğlunun başarısını görmezden gelip, ödül törenine katılmayı reddederek bencilliğini gösterir. Ödül töreninde Jay’in performanslarından oluşan başarılı klipin sonuna, Jessica ile Daisy’yi izleyen mutlu baba Jay’in bir videosu eklenir. Bu duygusal sahnede Jay gözyaşları içinde pişmanlıklarıyla yüzleşir. Turistik sahnelere alışık izleyiciler, filmin yapım tasarımcısının İtalya’nın en güzel bölgesi, görkemli tabiat güzelliğiyle Toscana’nın seçimini yadırgamazlar. Ünlü Amerikalı film ve dizi bestecisi Nicholas Britell, bu film için hazırladığı müzik partisyonuyla Noah Baumbach’ın mizansenine katkıda bulunuyor. Britell 3 Oscar adaylığının ilkinde, en çok bilinen ve kendisine ün kazandıran “Moonlight” için yaptığı beste ile hatırlanır. Bu yılın en önemli duygusal filmi, müthiş bir baba-kız ilişkisine odaklanan Joachim Trier’in “Manevi Değer / Sentimental Value” filmiydi. Geçmişindeki pişmanlıklarla yüzleşmek isteyen, yıllar önce terkettiği kızlarıyla yakınlaşma çabalarını anlatan film Cannes’daki Büyük Ödül’den sonra Altın Küre ve Oscar’larda ödüller kovalayacak.
“Jay Kelly” olağanüstü casting çalışmasıyla övgüyü hak eden bir film. Başrollerinde 3 Oscar Ödüllü oyuncunun yanında kısacık figüran rollerinde birçok Hollywood ünlüsünü görmek şaşırtıcı. George Clooney rolünü oynamakta zorlanmıyor, çünkü kendisini oynuyor. Ama müthiş karizmasıyla, zaaflarını bilen, kabullenen, olgun bir aktöre can veriyor. Aktörlüğünün yanısıra 9 filmiyle başarılı bir yönetmen ve senaryo yazarı olan Clooney’in, yapımcı olarak “Argo” ile ve oyuncu olarak “Syriana” ile kazanılmış 2 Oscar Ödülü var. Filmin diğer bir Oscar’lı oyuncusu “Laura Dern” (Marrige Story), gerçek profesyonel basın danışmanı Liz’de yeteneğini konuşturuyor. Casting’deki Oscar’lılar arasında, yönetmen Peter’i Oynayan İngiliz aktör Jim Broadbent de var. Amerikan sinemasının en sevilen oyuncuları arasında sayılan Adam Sandler gösterişsiz performansıyla menajer Ron’da harikalar yaratıyor. Filmin senaristlerinden Emily Mortimer’i filmde Jay’in kuaförü Candy rolünde izliyoruz. Baumbach’ın gözde oyuncusu, Oscar’a 4 kez aday gösterilen Greta Gerwig Ron’un karısı rolünde. İtalyan aktris Alba Rohrwacher Jay’in Toscana’daki rehberi ve film festivali asistanı Alba’yı, İsla Fisher Ben’in karısı Melanie’yi, Stracy Keach nankör baba Kelly’yi, Patrick Wilson ünlü aktör Ben’i, Billy Crudrup kariyer yapamamış oyuncu Timothy’yi oynuyor.
Meraklısı için yazımı, sinema figürlerini perdeye taşıyan bazı filmlerle bitireyim. Klasiklerle başlayacak olursak, sinema tarihinin en başarılı filmleri arasında gösterilen Billy Wilder’in “Sunset Bulvarı” psikolojik bir kara komedi. George Cukor klasiği “Bir Yıldız Doğuyor” Judy Garland’lı bir romantik müzikal. İngiliz yönetmen Richard Attenborough vatandaşı Charles Chaplin’i “Chaplin” doküdramasında anlatmıştı. Ethan – Joel Coen kardeşler “Hail, Caesar !”da kapılarını Hollywood’a açmışlardı. Tim Burton 2 Oscar Ödüllü siyah-beyaz filmi “Ed Wood”da sessiz sinema yönetmeni Edward D. Wood’u beyaz perdeye taşıdı. Dahi İtalyan yönetmen Federico Fellini başyapıtı “Sekiz Buçuk”ta, yorgun bir film yönetmeni anılarına ve fantezilerine sığınmıştı. Fransız Michel Hazanavicius Cannes’dan 2, Oscar’dan 5 ödüllü filmi “Artist” ile sessiz sinemadan sesliye geçişin sancılarını işlemişti.
Daha az ünlü yönetmenlerin benzer konulu filmleri arasında 6 Oscar Ödülü ile başı çeken Damien Chazelle’in romantik müzikali “La La Land”de aktris Mia ile piyanist Sebastien’in aşk öyküsünü izlemiştik. Charlie Kaufman’ın senaryosunu perdeye taşıyan Spike Jonze’un “John Malkovich Olmak” psikolojik dramasında kendini oynayan ünlü aktör fantastik bir roldeydi. İngiliz – Avustralyalı yönetmen Stephen Hopkins, Pembe Panter filmlerinin unutulmaz Müfettişi Clouseau’su Peter Sellers’ini biyografik draması “Karşımızda Peter Sellers”de Geoffrey Rush canlandırmıştı. Ben Stiller başrolünü oynayıp yönettiği “Tropik Fırtına”da bir grup aktör büyük bütçeli bir filmde canlandırdıkları askerlere dönüşmek zorunda kalıyorlardı. Rupert Goold’un “Judy”si efsanevi aktris Judy Garland’ın bir Londra konserine odaklanan bir biyografik filmdi. Garland’ı canlandıran Renée Zellweger Oscar Ödülü kazanmıştı.
Yönetmen : Noah Baumbach
Senaryo : Noah Baumbach, Emily Mortimer
Görüntü Yönetmeni : Linus Sandgren
Kurgu : Valerio Bonelli, Rachel Durance
Müzik : Nicholas Britell
Oyuncular : George Clooney, Adam Sandler, Laura Dern, Billy Crudup, Riley Keough, Greta Gerwig, Patrick Wilson, Emily Mortimer, Isla Fisher, Stacy Keach, Jim Broadbent
ABD / Dram-Komedi / 132 Dk.
