İz
İz filminin yönetmen koltuğuna 1948 Polonya doğumlu ”Screen Tests (1977), Provincial Actors (1979), Fever (1981), Angry Harvest (1985), A Lonely Woman (1987), Bir Rahibi Öldürmek (1988), Europa Europa (1990), Olivier, Olivier (1992), Gizli Bahçe (1993), Tutkunun Şairleri (1995), Kadınsı Duygular (1997), Tam Kalbinden (2001), Julie Walking Home (2002), A Girl Like Me: The Gwen Araujo Story (2006), Beethoven’ı Anlamak (2006) ve Karanlıkta Kalanlar (2011)” gibi kalburüstü filmlerle adını duyuran Agnieszka Holland yönetmiş. Onlarca filmin senaristliğini yapan yaşlı kurt, senaristliğini de imza attığı son filmi İz (Pokot) ile yine sinema severleri büyülüyor.
Film, Olga Tokarczug‘un, Ölülerin Kemikleri Üzerinde Gezinenler yada fişini ölü ağaçtan içeri götür olarak da Türkçe’ye ‘ye çevrilen ”prowadz swoj plug przez koscı umarlych” isimli romanından senaryolaştırılmış. Filmin süresi 128 dakika olmasına rağmen izlerken sıkılmıyorsunuz. Hayvan ve doğa sevgisi yaşan olaylar üzerinden öyle güzel anlatılıyor ki, bazen geriliyor bazen üzülüyor yer yer aralara serpiştirilen esprilerle de gülüp rahatlıyorsunuz.
Emekli eski köprü mühendisi Janina Duszejko (Agnieszka Mandat Grabka) yerleştiği bir dağ kasabasında iki köpeği ile birlikte İngilizce öğretmenliği yaparak yaşamının son günlerini tamamlamaya çalışmaktadır. Birgün iki köpeği de bilinmeyen kişiler tarafından öldürülür. Bu olaydan sonra kasabada esrarengiz hayvan ve insan ölümleri yaşanmaya başlar. Yaşanan ölümler üzerine polisler ve Duszejko, cinayeti işleyenlerin peşine düşer…
Filmde, Duszejko üzerinden doğa ve hayvan sevgisi son derece naif bir şekilde verilirken onları savunmak için verdiği mücadeledeki gözü karalığı ve hırçınlığı da sert bir şekilde gözler önüne seriliyor. Yapımda, kasabanın rahibinin ”-hayvanların ruhu yoktur” diye fetva vererek avcılara destek çıkması, dinin ve din adamlarının sorgulanmasına da olanak tanıyor. Duszejko, bu nedenle doğa ve hayvan mücadelesinde kasabada iki üç destekçisinin dışında yalnız kalıyor. Avcılık vahşeti ekseni üzerinde gezinen bu suç filminde gizem sonuna kadar sıcak tutuluyor. Öldürülen avcıların cesetlerinin üzerinde hayvan ayak izlerinin bulunması ise kafalarda ki soru işaretlerini dahada çoğaltıyor. Acaba hayvanlar, avcılardan intikam mı alıyor? Polisler Duszejko’dan şüphelense de hiç bir somut delile ulaşamıyor.
Yönetmenin kamerası ve oyuncu yönetimi mükemmele yakın. Oyuncular son derece başarılılar. Özellikle Agnieszka Mandat Grabka, Wiktor Zborowski, Miroslaw Krobot son derece doğal bir oyunculuk resitali sunuyorlar izleyiciye. Müziklerde hikayeye uygun seçilmiş.Kurguda ise ufak tefek sıkıntılar var ama o kadar kusur kadı kızında da olur deyip hoş görü gösterelim yönetmenimize.
Sözün özü: Doğayı ve hayvanları seven herkesin, (doğadan-hayvanlardan bana ne diyebilen vurdumduymazların bile) bu filmi seveceğini düşünüyorum. 3 kez Oscar adaylığı bulunan usta yönetmen Agnieszka Holland’ın Berlin Film Festivali’nde Gümüş Ayı, Fantasia Film Festivali’nde En İyi Film ödüllerine layık görülen ”İz”ini kaçırmamanızı tavsiye ediyorum. İyi seyirler.