Kahramanlık / Heroico
13. Suç ve Ceza Uluslararası Film Festivali’nin zengin programında öne çıkan film Meksikalı yönetmen David Zonana’nın savaş aleyhtarı “KAHRAMANLIK” oldu.
HEROİCO / KAHRAMANLIK Sundance Film Festivali’nde prömiyerini yaptıktan sonra Berlin’in Panorama bölümünde yer alan “Kahramanlık / Heroico”, Yeni Meksika sinemasının temsilcilerinden David Zonana’nın sinemadaki ilk uzun metraj denemesi. Yapımcı olarak adını duyuran, Michel Franco ekolünden gelen Zonana, Franco’ya Cannes’da En İyi Senaryo Ödülünü kazandıran “Kronik / Chronic” (2015) ve “Nisan’ın Kızları / Las Hijas De Abril” (2017) filmlerinin yapımcısıydı. David Zonana ilk uzun metrajlı filmi “Mano Obra”yı televizyon için yaptı. Film patronlarının uyguladığı insanlık dışı muamelelerden bıkan bir grup inşaat işçisini konu alıyordu.
Asker Kolejine girmeye karar veren 18 yaşındaki Luis’in öyküsünü anlatan “Heroico” Meksika Askeri Akademisi’ndeki katı ve kurumsal şiddet içeren sistemi gözlere seriyor. Bunun Luis dahil tüm acemi erler için oldukça zorlayıcı bir tecrübe sunduğunu söylemek mümkün. Stanley Kubrick “Full Metal Jacket”te (1987) Vietnam Savaşı öncesi Amerikan ordusunda askerlerin başından geçen, şiddet içeren olayları anlatmıştı. “Heroico” yu bu kült filmin Meksika versiyonu olarak nitelendirmek mümkün. Askere alınan gençlerin bireylik ve kişilik öğütücü eğitimini sersemletici ve sarsıcı bir dille gözlere seren bu 2 film, insanı canavarlaştırma temasını işliyor. Zonana’nın “Heroico”sunu uzun zamandır gördüğümüz bir kuruma karşı yapılan en cesur, en nefes kesici eleştiri olarak görmek mümkün.
Film vatanseverlik aldatmacası arkasından şiddetin normalleştirilmesi, sıradanlıştırılması üzerine önemli şeyler söylüyor. Acemi er Luis şiddetin kol gezdiği askeri okuldaki ilk günlerinde, kurumun temellerini oluşturan acımasız bir kültürle yüzleşir. Askeri okuldan ziyade bir hapishaneye benzeyen bu okuldaki üstlerin acemilere uyguladığı şiddet “Heroico”yu iddialı bir antimilitarist asker filmi yapıyor. İmkanları olmayan Meksikalıların geçim seçeneklerinin doğası gereği sınırlı olması ve genelde yasa dışılık ve tehlikeyle dolu olması nedeniyle yerli kökenli Luis, şeker hastası ve kanser olan annesine maddi destek sağlaması için daha güvenli bir yolu seçiyor. Bu sayede annesi ücretsiz sağlık hizmetlerinden yararlanabilecektir.
Filmin açılış sahnesinde Luis’i askeri akademiye kaydını yaptırarak, uyuşturucu kartelleri gibi yasa dışı çetelerden uzak durmayı seçtiğini görüyoruz. Ancak eğitimi sırasında karşılaştığı acımasız ve çoğu zaman suç niteliğindeki uygulamalar onun ahlaki, psikolojik ve fiziksel sınırlarını zorlar. Generallerin bile suç işleyen subaylara arka çıktıklarını, işledikleri suçları görmezden geldiklerini gösteren film, güçlü bir askeri sistem eleştirisi. Sürekli sırıtan psikopat eğitmen çavuş Sierra, gözüne kestirdiği Luis’in iradesini, direncini kırmak için kendisini diğer 2 çavuşla çıktığı vahşi yolculuklara götürüyor. Askeri rejimim koruduğu Sierra’nın ekibi, gözüne kestirdikleri subayların evlerine baskın düzenleyerek onlara tecavüz ediyor. Bu grubun döverek öldürdükleri bir acemi erin ortadan kaybolmasına, komuta zincirinin en üstünde yer alan general bile kayıtsız kalabiliyor.
Filmin ismi “Kahramanlık”, ama ironik olarak, Meksika’nın West Point’i konumundaki Meksika Askeri Akademisi’ne katılan yeni ordu mensuplarının maruz kaldığı acımasız taciz, işkence ve şiddet sistemini gözlere seren filmde, hiç bir kahramanlık sergilenmiyor. Filmde sadece istismarcılar ve istismara uğrayanlar var. Film bu yönüyle Michel Franco’nun 2 yıl önce izlediğimiz “Yeni Düzen / Nuevo Orden”i akla getiriyor.
Distopik bir gelecekte geçen filmde, lüks bir villada yapılan sosyetik bir düğüne istenmeyen konukların gelmesiyle kesintiye uğraması anlatılıyordu. Filmde bu zorbalar ile davetliler üzerinden, sınıf savaşı otopsi masasına yatırılıyordu. Güney Afrikalı Oliver Hermanus’un “Moffie” (2019) adlı filminde Anglola ile yapılacak savaş için ülkenen 16 yaş üstündeki erkekleri zorunlu olarak askere alınıyorlardı. Asker oğlu olan, silah kullanmasını eski asker babasından öğrenen Luis, askeri okulda mükemmel bir askere dönüştürmek için tasarlanmış katı ve kurumsal olarak şiddet içeren bir sistemle karşılaşır. Ancak babası evden kaçıp izini kaybettirince annesine sahip çıkmak durumunda kalan Luis, okulda arkadaşlarının sadist çavuşlar tarafından hakarete uğradığını, cezalandırıldığını görür. Bu rolde genç Meksikalı aktör Santiago Sandoval Carbajal çok başarılı.
David Zonana ile TV filmi “Mano Obra”da çalışan görüntü yönetmeni Carolina Costa mükemmel kamera çalışmasıyla yönetmenin mizansenine katkıda bulunuyor. Deneyimli görüntü yönetmeninin Arjantinli usta Hector Babenco ve İtalyan Luca Guadaguino ile (“Suspiria”) çalışmaları var.
Yönetmen / Senaryo : David Zonana
Görüntü Yönetmeni : Carolina Costa
Müzik : Murcof
Oynayanlar : Santiago Sandoval, Fernando Cuautle, Esteban Caicedo, lsabel Yudice, Carlos Gerardo García, Mónica Del Carmen
Meksika-İsveç / Dram-Gerilim-Gizem / 88 Dk.
