Kaos
YUNAN MİTOLOJİSİ TÜKENMEYEN KAYNAK!
İngiliz yapımı dizi oldukça güzel müziklerle zenginleşerek çok güçlü hikaye sunuyor. Prometheus’un dizide anlattığı tanrıların hikayesinin başka bir versiyonu. Bu veriye göre evrenin bir kaostan oluştuğunu düşünmek mümkün. Dizide ise bir kehanetten söz ediliyor. Dizi bu kehanetin etrafında şekilleniyor. Diziyi elbette uzun uzun anlatmayacağım ama bu fantastik diyebileceğimiz hikaye mizah ile süslenerek o kadar gerçeği anlatıyor ki bu zekaya şapka çıkarmak gerekiyor. Birçok cümlesinin altı çizilir, baba- oğul ilişkisinden aşk ilişkisine, varoluşçuluktan hiçliğe, ölümsüzlükten çöküşe kadar bütün evrensel konulara kara mizah çerçevesinde mitolojiyi aracı yaparak çok renkli ve zengin bir bakış açısı sunuyor. Çok beğendim. Mutlaka izlenmesi gerekir…
Homeros’un Milattan Önce dokuzuncu yüzyılda yazdığı, Tanrıları ve savaşlarını anlattığı İlyada ve Odysseia üç bin yıl sonra bile edebiyatın, resmin, sinemanın kısaca sanatın ilham kaynağı olmaya devam ediyor…
29 Ağustos’ta Netflix’te gösterime giren Kaos, bu mitosun ironik ve modern bir versiyonu. 30 yüzyıl sonra da insanlıkta değişen pek bir şeyin olmadığını gören dizi yaratıcıları Olympus’un Tanrıları ile insanları bir araya getirerek “yok aslında birbirimizden farkımız ama biz Tanrıyız, bildiğimizi yaparız” dedirtiyorlar… Ve biz bu hikayeyi o kadar iyi biliyoruz ki!…
Gücü elinde tutmak isteyen Zeus şöyle diyor : “İnsanların sürekli zorlanması gerekir. çünkü gevşer ve uzun süre barış içinde yaşarlarsa daha az korkmaya başlarlar ve bu da itaatsizlik getirir.”
Zeus’u biliyorsunuz, tanrıların tanrısı “güç bende” dediği zaman bir hareketiyle diğer tanrıları taşa, hayvana çevirir anında, kendisine karşı gelenleri ve kendisi için tehlikeli gördüklerini en ağır cezalara çarptırır. Prometheus da bu tanrılardan biriydi. Suçu neydi peki?
“İnsanın zayıflığına ve çıplaklığına üzülen Prometheus, Olympos Dağları‘ndan Hephaistos ve Athena‘nın atölyesinden ateşini çalmış ve bunu dereotu sapının oyuğuna saklayarak insanlığa yaşam mücadelesinde yardımcı olacak değerli bir hediye vermiştir. Ayrıca Titan Prometheus, insana hediyesini nasıl kullanacağını öğretmiş ve metal işçiliği başlamıştır ki; bu nedenle Prometheus bilim ve kültür ile de ilişkilendirilmektedir.” Prometheus Tanrısal düzene karşı çıkmış ve kafa tutmuştu…Ateşi çaldığı için (aslında insanları bilinçlendirdiği için) Zeus çok öfkelenir ve ona sıradışı bir ceza verir. Onu belki de Kafkaslara diyebileceğimiz kadar uzağa gönderir. Burada Prometheus bir kayaya zincirlenir ve Zeus, Prometheus’un karaciğerini yemesi için bir kartal gönderir. Daha da kötüsü, Prometheus’un karaciğeri her gece yeniden büyür ve kartal her gün sürekli olarak Prometheus’a zulmetmek için geri gelir..İşte Prometheuse o kayalara bağlıyken sekiz bölümlük dizinin de anlatıcılığı (naratörlüğünü) yapıyor. Tanrıların nasıl yaratıldığına ilişkin bize şu bilgiyi veriyor. “Zeus babasından nefret ederdi, diğer çocukları da nefret ederdi. Hepsi babası tarafından yıllarca eziyet çektikten sonra bir gün Zeus onu öldürdü. Babası Kronos’u öldürdükten sonra onu ruhunu içine çekti ve sonra ona dönüştü. Güç çok tatlı geldi ve bu gücü kullanmaya karar verdi…. Tanrılar ölümsüz kalmak için yalanın sürdürülmesi gerekir. Mitler (aynı zamanda dinler) korunmalı, insanların dikkati dağıtılmalı. Zeus buna bel bağlıyor, dikkat dağıtmaya!….”
KAOS BİR KEHANET Mİ YOKSA BİR BAŞLANGIÇ MI?
Yunan mitolojisine göre evren, Kaos adlı ilkel tanrıdan doğdu. Kaos, sonradan Titanları doğurdu. Titanlar bir çeşit tanrı hanedanı idiler. Bunlardan biri olan Kronos, yerine geçerler korkusuyla kendi çocuklarını yemeye başladı. Bu çocuklardan Zeus, Kronos’un elinden kurtulmayı başardı ve Titanların da yardımıyla onu alaşağı ederek, iktidarı ele geçirdi. Zeus, Olimpos Tanrıları denen yeni bir tanrı hanedanı kurdu. Sonradan, Olimpos Tanrıları ile Titanlar arasında bazı savaşlar oldu. Prometheus, Titanların çocuğudur.
Prometheus’un dizide anlattığı tanrıların hikayesinin başka bir versiyonu. Bu veriye göre evrenin bir kaostan oluştuğunu düşünmek mümkün. Dizide ise bir kehanetten söz ediliyor. Dizi bu kehanetin etrafında şekilleniyor : “Bir çizgi belirir, düzen zayıflar aile devrilir ve kaos başlar”… O çizgi yaşlanmaktan dolayı Zeus’un alnında beliren çizgidir. Ölümsüz olduğunu düşünen Zeus bu yaşlanma belirtisiyle gücünün zayıflayacağını düşünerek paranoyaya kapılır ve dehşetini artırmaya başlar. Bu arada Olimpos’un kuruluş bayramında insanlar Zeus’un anıtına pislemişlerdir, bu da Zeus’un endişelerini iyice artırmıştır.
Dizi kahramanları Zeus, karısı Hera, Zeus’un kardeşleri Deniz Tanrısı Poseidon, ve Ölüm Tanrısı Hades, Saçları yılanlı Medusa ve Prometheus..Tanrıların yanında insan karakterleri olarak Orpheus ve karısı Riddy’i, Tanrıların sözünden çıkmayan başkan Minos ve birkaç insanı daha görüyoruz. Aslında Orpheus’un da mitolojik bir hikayesi vardır. Dizideki hikaye de aslının modernize edilmiş biçimidir. Riddy ölünce ona deli gibi aşık olan Orpheus karısını kurtarmak için yeraltı dünyasına, Hades’in alanına inmeye karar verir…Zeus’un serseri oğlu Dionysos da dizinin enteresan kahramanıdır. Babasının onu hiçe saymasından ötürü olsa gerek ona inat anlamlı ve iyi bir iş yapma peşine düşecektir. Hera’ya gelince Zeus’un artan paranoyası karşısında özgürlüğünü ve otoritesini korumak için harekete geçer…
Diziyi elbette uzun uzun anlatmayacağım ama bu fantastik diyebileceğimiz hikaye mizah ile süslenerek o kadar gerçeği anlatıyor ki bu zekaya şapka çıkarmak gerekiyor. Birçok cümlesinin altı çizilir, baba- oğul ilişkisinden aşk ilişkisine, varoluşçuluktan hiçliğe, ölümsüzlükten çöküşe kadar bütün evrensel konulara kara mizah çerçevesinde mitolojiyi aracı yaparak çok renkli ve zengin bir bakış açısı sunuyor. Gözümüzde devleşen Zeus’u sürekli eşofmanla göstererek onu sıradanlaştırıyor. (İnsanlaştırıyor aslında) Aynı şekilde Hades’i bizim tanıdığımız kötülüğün ve yeraltı dünyasının kralını zavallı, sızlanan birine dönüştürüyor, Prometheus dersen kayalıklarda kolları bağlı şekilde çaresizliğine boyun eğmiş görünüyor. Ve bütün tanrıları yaşlanmış, yorgun ve işleri bitmiş şekilde göstererek kafamızda yarattığımız Tanrı imajlarını yerle bir ediyor…”Tanrıların canı cehenneme” sözünü sık sık tekrarlıyor. Tanrılara başkaldıranlara “buyrun mücadele edin” mesajı veriliyor…
Sekiz bölümlük dizinin yedi bölümünü izledim, son bir bölümünü de okuyucu ile birlikte merak edilecek konu olarak bıraktım kendime. Orpheus karısını yeraltından çıkaracak mı? Tanrılara karşı (ki bu egemen güçleri de içine alıyor, dizide bu sınıflandırmalar da çok iyi yapılmış)insanlar gerçek bir ayaklanma başlatacak mı, kaotik bir ortamdan güzellikler ortaya çıkacak mı?…
Daha önce “Dünyanın Sonu” filminin senaristliğini ve “Çernobil”in yapımcılığını üstlenen Charlie Covell “Kaos”un da yaratıcısı. Bu İngiliz yapımı dizi oldukça güzel müziklerle zenginleşerek çok güçlü hikaye sunuyor. Çok beğendim. Mutlaka izlenmesi gerekir…
İyi seyirler…
Yönetmen : Georgi Banks-Davies, Runyararo Mapfumo
Senaryo : Charlie Covell
Görüntü Yönetmeni : Kit Fraser, Pau Esteve Birba
Kurgu : Paul Dingvall, Fin Oates, İzabella Curry, Elen Pierce Lewis
Oyuncular : Jeff Goldblum, Cliff Curtis, Janet McTeer, Nabhaan Rizwan, Killian Scott, Aurora Perrineau, Misia Butler, Leila Farzed, David Thewlis, Rakie Ayola, Stanley Townsend, Lawrance Taylor, Debi Mazar
İngiltere / Fantastik-Komedi-Dram / 8 Bölüm 45 Dk.
