Yeni Kölelik Düzeni Üzerine ”Kara Panter(2018)” filminin senaristlerinden biri olarak da tanıdığımız Joe Robert Cole’un yazıp yönettiği ”Bütün Gün ve Gece”yi izlerken filmin ilk başlarda siyahilerle ilgili tipik bir ırkçılık ve suç filmi olduğu düşüncesine kapılıyorsunuz fakat film ilerledikçe, Jahkor’un dokunaklı öyküsüne ve kendi içinde yaşadığı ruhsal çatışmalara şahit oldukça aslında filmin benzerleri arasından sıyrılıp özgün bir yapıya sahip olduğunu görüyorsunuz.
”Bütün Gün ve Gece”nin etkileyici bir dramaya dönüşmesinde de ”Moonlight (Ay Işığı)” filmindeki performansıyla adından çokça söz ettiren Ashton Sanders’ın çok büyük payı olduğunu söyleyebiliriz. Sanders, Jahkor karakterini film boyunca içselleştirerek canlandırdığı için bizde de kendisine karşı güçlü bir empati duygusu yaratmayı başarıyor ve bu oyunculuk stili de filmin çıtasının yükselmesini sağlıyor. Filmin zaman zaman Moonlight ‘la kurgu bakımından benzerlikler taşıdığını da görüyoruz.
”Bütün Gün ve Gece” filmi babası uyuşturucu satıcısı olan Jahkor’un (Ashton Sanders) kendi babasından farklı bir hayat kurmak için giriştiği mücadeleyi çoğunlukla geriye dönüşlerle ve ileriye sıçramalarla bir dış ses olarak Jahkor’un ağzından anlatıyor. Film boyunca Jahkor’un çocukluk, gençlik ve genç yetişkinlik yılları arasında yaşadıklarına şahit oluyoruz. Jakhor uyuşturucu satıcılarının ele geçirdiği ve şiddetin kol gezdiği varoş semtlerde ünlü bir rap yıldızı olma hayallerini bir ideal olarak gerçekleştirmeye çalışmaktadır fakat içinde doğup büyüdüğü çevrenin şartları onun bu idealini gerçekleştirmesinde çok büyük bir engel teşkil eder. Jakhor’un ideallerine ulaşmasının önündeki en büyük engelin sadece uyuşturucu çeteleri olduğunu da söyleyemeyiz. Beyazların, siyahilere iş vermemesi ve onları aşağılayıcı tavırları da Jahkor’u özlediği hayattan sürekli uzaklaştırdığını görürüz.
Film boyunca sadece çete savaşları ve şiddetin getirdiği yıkımlar beyaz perdeye aktarılmıyor aynı zamanda özellikle de Jahkor’un çocukluk yıllarından başlayarak masumiyet, dürüstlük, adalet, aile, sadakat , özgür bir birey olma çabaları gibi alt başlıklar ve bu çabaları sürekli olarak zayıflatan kapitalist sistemin yarattığı yeni kölelik düzeni de izleyiciye sunuluyor. Aslında filmde anlatılan öykü çok da yabancı olmadığımız bir öykü fakat Jahkor’un zarif ve otantik oyunculuğu sayesinde film bizde duygusal bir etki bırakmayı ve çoğu zamanda Jakhor’un yanında saf tutmamızı da sağlıyor.
”Bütün Gün ve Gece”yi benzeri filmlerden ayıran asıl noktada karakter odaklı olmasıdır diyebiliriz. Jahkor’un üç farklı döneminde (Jakhor’un çocukluğu ve kendi babasıyla yaşadıkları; müziğe ilgi duyduğu yıllar ve öfkesinin kendisini esir aldığı son yılları) hem fiziksel anlamda hem ruhsal anlamda yaşadığı değişimlere yoğunlaşan anlatım bizi Jahkor’la beraber içsel bir yolculuğa çıkarmayı başarıyor. Jahkor’un sürekli olarak kadraja yansıyan gizemli, düşünceli ve soru işaretleriyle dolu karmaşık ruh hâlleri onunla empati kurmamızı da sağlıyor.
Film sinematografik açıdan etkileyiciliğe sahip olduğu gibi müziğin dramatik yapıya uygunluğu da filmin öne çıkan özellikleri olarak karşımıza çıkıyor. Filmin sinematografisinde özellikle hapishanede mavi tonların yoğunlukla kullanıldığını görüyoruz. Mavinin anlamlarını düşündüğümüzde bu renk tercihinin Jahkor’un kişilik özellikleriyle örtüştüğü için bilinçli olarak yapıldığı da söylenebilir.
Kısacası ”Bütün Gün ve Gece’’ filmi çok sarsıcı bir film olmamasına karşın ırkçılığın ve kapitalizmin yarattığı ezici düzene karşı özgür ve masum bir birey olarak ayakta kalmaya çalışan ve hayalleri peşinden koşan Jahkor’un şahsında siyahilerin köleliğinin geçmişte kalmadığını ve köleliğin günümüzde kapitalist sistemle birlikte yoksullukla birleşerek tüm yakıcılığıyla devam ettiğini beyaz perdeye çoğunlukla iyi bir şekilde aktardığı için izlenmeye değer bir film.
Bütün Gün ve Gece’den Replikler :
”Sadakat para birimidir.”
”Hapishanede doğdum ama ben senin mahkumun değilim.”
Yazar : MAHMUT YAVUZ
Yönetmen / Senaryo : Joe Robert Cole
Görüntü Yönetmeni : Jessica Lee Gagné
Müzik : Michael Abels
Oyuncular : Ashton Sanders, Jeffrey Wriğht, İsaiah John, Kelly Jenrette, Shakira Ja’nai Paye, Regina Taylor, Jalyn Hall, Kaleb Alexander Roberts, Ramone Hamilyon, Christopher Meyer
ABD / Polisiye-Suç-Dram / 121 Dk.
ortakoltuk.com
