Kara Kutu / Black Box
GÜÇ, BENCİLLİK, ÇIKARCILIK…
Güç, dayanışma ve bencillik filmin öne çıkan temaları. Gücü eline geçiren, egoistçe kendi çıkarlarını düşünüyor, haksızlığa ses çıkarmıyor, tatsız bir olay karşısında kimse karşı çıkan kişinin kendisi olmasını istemiyor, herkes önce kendi çıkarını kolluyor. Komşular arasındaki samimiyetsizlik, herkesin gizli bir ajandası olması, küçük hesaplar, diş bilmeler hep “kara kutu”nun açılmasıyla ortaya saçılıyor. Aslı Özge gerilimi ayakta tutmayı başaran mizanseni, filmin etkileyici finali ve kalabalık bir oyuncu kadrosunu yönetmedeki başarısıyla puan topluyor.
1975 İstanbul doğumlu Aslı Özge üniversitedeki sinema tahsilinden sonra şimdi yaşadığı Berlin’e taşındı. İstanbul Film Festivali’nde “Köprüdekiler” ile Altın Lale, “Hayat Boyu” ile En İyi Yönetmen, “Ansızın” ile FİPRESCİ En İyi Film ödüllerini kazandı. Dünya prömiyerini Münih Film Festivali’nde yapan “Kara Kutu / Black Box”ı eleştirmenler “Alman orta sınıfının yüreğine bir bakış atan mükemmel bir gerilim filmi” olarak karşıladı.
Filmin açılış sahnesi Berlin’in merkezindeki yıpranmış, eski blok bir binanın avlusuna vinçle indirilen siyah bir konteyner ile başlıyor. Film boyunca bu “Kara Kutu”nun hiç bir işlevi olmadığını gördüğümüzde, bunun metaforik bir anlam taşıdığını anlıyoruz. Aslı Özge düşen bir uçağın düşme sebebinin “kara kutu”nun bulunmasından sonra aydınlandığını söylüyor ve “İnsanların kötü bir olay olduğunda gerçek hislerinin ortaya çıkmasını bir kara kutu gibi düşündüm. Yani kutu açılıyor ve herkesin gerçek yüzü ortaya saçılıyor” diyerek filmine bu adın verilmesinin sebebini açıklıyor.
Sokağın iki girişini kapayan polisler binanın avludan çıkışını da kapatınca bina sakinlerinin belirsizlik, korku ve şüphe dolu bir gününe tanık oluyoruz. Polis ve yetkililer herhangi bir açıklama yapmayınca kendilerince bu ablukanın nedenlerini tahmin etmeye çalışır. Terör tehdidinden kaçak suçlamalarına, çeşitli teoriler önce güven kaybına, sonra da hızlıca asabiyete dönüşür. Bina sakinleri varoluşlarını tehdit eden bu belirsizlik karşısında, insaniyet maskelerini birer birer düşürür ve güç ile kapitalizmin elinde birer oyuncak gibi kendi çıkarlarının peşine düşerler. Güç, dayanışma ve bencillik filmin öne çıkan temaları. Gücü eline geçiren, egoistçe kendi çıkarlarını düşünüyor, haksızlığa ses çıkarmıyor, tatsız bir olay karşısında kimse karşı çıkan kişinin kendisi olmasını istemiyor, herkes önce kendi çıkarını kolluyor.
Mahalle baskısı bir insan en yakın arkadaşına ihanet edip saf değiştirebiliyor. Çatı katında polisin bir ceset bulmasıyla olayın gizemi tırmanıyor. Evde borsada oynayarak vakit geçiren Koch ailesinin işsiz aile reisi Daniel ile iş bulma peşinde koşan sorumluluk sahibi eşi Henrike arasındaki geçimsizlik, evlerinin ablukaya alındığı gün su yüzüne çıkıyor. İkilinin yıllardır halının altına süpürdüğü gerçekler, dile getirilmeyen ihtilaflar, kriz anındaki gerilimli ortamda karşılıklı suçlamalara yol açıyor. Komşular arasındaki samimiyetsizlik, herkesin gizli bir ajandası olması, küçük hesaplar, diş bilmeler hep “kara kutu”nun açılmasıyla ortaya saçılıyor.
Aslı Özge gerilimi ayakta tutmayı başaran mizanseni, filmi etkileyici finali ve kalabalık bir oyuncu kadrosunu yönetmedeki başarısıyla puan topluyor. Uyumlu uluslararası oyuncu kadrosunda aksayan yok. Aslı Özge “Almanya’da insanların dışları çıkmaması gibi bir şey olamaz önyargısının pandemiyle doğru olmadığını gördük. Filmin senaryosuna eklediğim Dağistanlı ressam İsmail, vatandaşlarının Rusyayı protesto eden gösterilerinin afiş ve pankartlarını hazırlıyor. Filmde bir İranlı 2 Türk de var. Binanın avlusu benim için bir ülke gibi. Bu çeşitli karakterler aslında toplumun bir yansıması. Filmi Almanyada çektiğim için buradaki toplumun bir aynası gibi düşündüm” diyerek yazdığı senaryoya açıklık getiriyor.
Yönetmen / Senaryo : Aslı Özge
Görüntü Yönetmeni : Emre Erkmen
Kurgu : Patricia Rommel
Oyuncular : Luise Heyer, Felix Kramer, Christian Berkel, Timur Magomedgadzhiev, Manal Issa, André Szymanski, Sascha Alexander Gersak, Jonathan Berlin, Deniz Orta, Ali Bulgan, Anne Ratte-Polle, Inka Friedrich, Anna Brüggemann, Marc Zinga
Almanya-Belçika / Dram-Gerilim / 118 Dk.