Limonov : The Ballad
BİR ANTİKAHRAMAN BİYOGRAFİSİ
Serebrennikov “LİMONOV: THE BALLAD” ile düş kırıklığı yaşattı
Modern Rus sinemasının sürgündeki kışkırtıcı yönetmeni, her filmiyle olay yaratan Serebrennikov, Rus edebiyatının ve politikasının önemli ama rahatsız edici figürü Edouard Limonnov’un çizgi dışı hayatına gerçekçi bir bakış açısıyla yaklaşıyor. Bazı gereksiz sekanslar içeren, ilgiyi sürekli ayakta tutamayan bu 2 saat 20 dakikalık filmin izlenmesi yorucu oluyor ve yönetmenin eski başarılarının gölgesinde kaldığını hissettiriyor.
Modern Rus sinemasının kışkırtıcı yönermeni, her filmiyle olay yaratan Kirill Serebrennikov, son 40 yılın başbelası, önemli, rahatsız edici figürü Edouard Limonov’un (Rusçada da limon) çizgi dışı hayatına “Limonov: The Ballad”da gerçekçi bir bakış açısıyla yaklaşıyor. Züppe serseri, sıradışı bir şair olan, 2020 yılında 77 yaşında ölen Limonnov’un hayatının son 40 yılının sinemaya çok uygun düşen bir öyküsü var. 80’li yıllarda Paris’te yaşayan, 20 yıllık bir aradan sonra ülkesine dönen Limonnov hakkında, usta bir yazar ve senarist olan Emmanuel Carriere, genişletilmiş araştırması sonrasında yazdığı kitabın senaryo yazılımına da katkı verdi.
Çok satan kitabın yazarı Carriere, yönetmen Kirill Serebrennikov dışında, senaryo yazılımına ünlü Polonyalı yönetmen – senarist Pawel Pawlikowski (67) ve Türkiye ilgili filmler yapan Ben Hopkins (37) de katkı verdi. Pawlikowski 2018 Cannes Film Festivalinde “Soğuk Savaş / Cold War” filmiyle En İyi Mizansen Ödülü’nü kazanmıştı. Hong Kong doğumlu İngiliz yönetmen ve senaryo yazarı Ben Hopkins “Uses for a Dead Sheep” adlı belgeseliyle Caligari Film Ödülü’nü kazanmıştı. “Limonov : The Ballad”, devrimci bir militan, bir haydut, bir yeraltı yazarı, Manhattan’da bir milyonerin uşağı, ama aynı zamanda yetenekli bir şair, güzel kadınların aşığı, bir savaş kışkırtıcısı, kendini beğenmiş radikal bir roman yazarı, bir politikacı, Rusya Ulusal Bolşevik Partisi’nin kurucusu Edouard Limonov’un hayat hikayesi, 20. yüzyılın 2. yarısında Rusya, Avrupa ve Amerika’ya yapılan bir yolculuğun öyküsünü anlatıyor.
KÖTÜ ŞÖHRETLİ BİR RUS FİGÜRÜ
Kirill Serebrennikov da tıpkı kahramanı Edouard Limonov gibi Vladimir Putin ile sorunlar yaşadı. Haziran 2020’de kendisini ev hapsinde buldu, ülkeyi terketmesini engelleyen uydurma suçlamalarla 3 yıl ertelenmiş hapis cezasına çarptırıldı. Yurt dışında festivallerde gösterilen filmlere katılması engellendi. Şubat 2022’de Ukrayna’nın Rusya tarafından işgal edilmesiyle Berlin’e yerleşti. 10 milyon Euro’luk bütçesiyle “Limonov : The Ballad” Kirill Serebrennikov’un kariyerinin en büyük bütçeli filmi oldu. Edouard Limonov’un hayatı, bir kükürt izi gibi, 20. yüzyılın 2. yarısında Moskova’nın çalkantılı sokaklarından Sibirya’nın hapishanelerinin kalbine uzanan bir yolculuktur.
Edouard Limonov siyasi ve cinsel yaşantı yelpazesinin tüm renklerini anlatan düzinelerce otobiyografik kitap yazdı. Moskova’ya dönüşünde kurduğu Ulusal Bolşevik Parti etrafında toplanan sayısız taraftarı peşine taktı. Filmin Rusyadaki çekimleri Ukrayna Savaşı nedeniyle aksamış, çekimlere 6 ay ara verilmişti. Kaderin cilvesi, filmin merkezindeki Edouard Limonov savaş taraftarı bir politikacıydı. Kirill Serebnrennikov kahramanı hakkında : “Edouard Limonov’un karizmatik olduğu kadar kendisinden nefret edilebilecek bir kişiliği var. Kendisini canlandıran Ben Winshaw’a karizmasının kendine zarar veren karakterinden bahsettim. İngiliz oyuncu canlandırdığı karakterin filmin geçtiği 3 şehirde geçirdiği fiziksel değişimi gözlere sermede çok başarılı. Limonov dikkati çekme arzusu konusunda benim tam tersim. O her daim ilgi odağı olma peşinde, ben ise filmlerimin arkasında kendimi gizlemekten yanayım. Emmanuel Carrere’in romanı Limonov’un 2000 yılına kadar yaşadıklarıyla sınırlı.”
Bazı gereksiz sekanslar içeren, ilgiyi sürekli ayakta tutmayı beceremeyen bu 2 saat 20 dakikalık otobiyografik filmin izlenmesi yorucu olabiliyor ve Rus yönetmenin eski başarılarının gölgesinde kaldığını hissettiriyor. Cannes’daki basın toplantısında Kirill Serebrennikov, sahneye koydukları oyun yüzünden bir yıldır hapis yatan 2 kadın tiyatro sanatçısının hakkını korudu. Tiyatro kökenli Serebrennikov, Evguénia Berkovitch ve Svetlana Petriitchouk’un eski öğrencileri olduklarını söyleyerek onların masumiyetlerine inandığını anlattı. Bu 2 tiyatro sanatçısının 7 yıl hapse mahkum edilebileceği gerçeğini de vurguladı.
LİMONOV’UN KARŞI KONULMAZ DÜŞÜŞÜ
Kirill Serebrennikov’un özgeçmişini hatırlatırken rejime muhalefet etmekten yaşadığı sıkıntılara değinmek istiyorum. 1969 Rostov-na-Donu doğumlu sinema ve tiyatro yönetmeni, senaryo yazarı ve aktör Serebrennikov, sinemadaki ilk çıkışını 2008 yılında Locarno Film Festivali’nde 3 ödül kazanan “Yuri’nin Günü / Yuriev Den” ile yaptı. Bir annenin kayıp oğlunu aramasını anlatan bu filmden sonra, Serebrennikov partnerlerinin birbirlerinin sevgilisi olduğunu öğrenen 2 yabancının yaşadığı romantizmin öyküsü “İhanet / İzmena / Betrayal” ile dikkati çekti. 2016’da Cannes Film Festivali’nin Belirli Bir Bakış bölümünün olay filmi “Öğrenci / Le Disciple / Muchenic” François Chalais Ödülünü kazandı. Filmde çağdaş Rusya’da bir lise öğrencisi, dünyanın kötülüğün eline geçtiği savıyla etrafındaki yetişkinlerin ahlak ve inançlarına meydan okuyordu.
2018 tarihli “Yaz / L’été / Leto” 1980’lerin bir Rus rock müziği starının öyküsüydü. Brejnev ve Stalin Rusya’sındaki rock müziği tarihini anlatan “Yaz” 60’lı ve 70’li yıllarda Berlin Duvarı’nın ardında yaşayan Doğu Almanya’nın bu müziğe olan hayranlığına da değiniyordu. Festival jürisi filme En İyi Film Müziği Ödülü’nü vermişti. “Petrov Grip Oldu / Petrovy v Grippe”ile 2021’de Cannes Film Festivali’ne 3. kez katılan Serenrennikov, bu kez ana yarışmanın Teknik Ödülü’nün sahibi olmuştu. Bu kasvetli film, Sovyet sonrası Rusya’sında yaşayan bir çüzgi roman sanatçısının ve ailesinin hayatına odaklanıyordu. Bence Rus yönetmenin kariyerindeki en parlak film olan “Çaykovski’nin Karısı / Zhena Chaikovskogo”nun 2022 Cannes Film Festivali ödül listesine alınmaması büyük bir haksızlıktı. 19. yüzyıl Rusya’sında geçen film, tüm zamanların en ünlü Rus bestecisi Pyotr Çaykovski ile eşi Antonina Milinkova arasındaki çalkantılı ilişkiye ışık tutuyordu. Eşcinsel bestekarın Antonina ile serveti yüzünden evlenen, paragöz, bencil ve duygusuz bir insan olduğunu iddia eden senaryosuyla Serebrennikov tartışmalara sebebiyet vermişti. “Yaz” ve “Petrov Grip Oldu” filmlerinde olduğu gibi yurt dışına çıkması yasaklanan Serebrenikov, “Çaykıvski’nin Karısı” için de Cannes Film Festivali’ne gelemedi. Film ekibi ve festival katılımcıları Putin rejimini protesto etti.
“Limonov : The Ballad” filmiyle bitirecek olursak, filmin başrol oyuncusu Ben Wishow En İyi Erkek Oyuncu kategorisinin favorisi olarak gösteriliyordu. Ödül şaşırtıcı bir biçimde, Yorgos Lanthimos’un kimseyi tatmin etmeyen “Merhamet Hikayeleri / Kinds of Kindness”in aktörü Jesse Plumons’a gitti. Birçok eleştirmen tarafından genç neslin en iyi oyuncularından biri olarak gösterilen Benjamin John Whishaw 1980’de Clifton’da doğdu. İngiliz aktör Yorgos Lanthimos’un “The Lobster” (2015), Sam Mendes’in James Bond filmi “Skyfall” (2012), Tom Tykwer’in “Koku : Bir Katilin Hikayesi / Perfum” (2006) ve “Bulut Atlası / Cloud Atlas” (2012) adlı 2 filminde oynadı. 3 Bafta ve 1 Sundance ödülü sahibi Ben Whishaw “Limonov”daki görkemli performansıyla filmin bütün yükünü omuzlarında taşıyor.
Yönetmen : Kirill Serebnrennikov
Senaryo : Pawel Pawlikowski, Ben Hopkins, Kirill Serebnrennikov
Görüntü Yönetmeni : Roman Vasyanov
Kurgu : Yuriy Karikh
Müzik : Massimo Pupillo
Oyuncular : Ben Whishaw, Viktoria Miroshnichenko, Thomas Arana, Corrado Invernizzi, Evgeniy Mironov, Andry Burkovskiy, Maşa Maşkova, Odin Lund Biron
Rusya / Tarihi-Biyografi-Dram / 138 Dk.
