Tehlikeli İlişkiler / Les Liaisons dangereuses
Aslı roman olan ve birçok kez filme uyarlanan eserdir. Yazarı Fransız kökenli Pierre Choderlos de Laclos’tur. Özgün dili Fransızca olan kitap ilk kez 1741 yılında yayınlamıştır. İlk uyarlama filmi 1959’da gerçekleşen filmin ikinci uyarlaması 1989 yılında gösterime girdi (iyi hatırlıyorum, sinemada da izlemiştim) çok ses getirmişti. Yönetmenliğini İngiliz Stephen Frears yapmıştı ve başrol oyuncularından biri de o dönem çok ünlü artisti olan Michelle Pfeiffer’dı. Aynı yıl film En İyi Yabancı Film Cesar Ödülü ve 1990 yılında En İyi Amerikan Filmi Bodil Ödülü almıştı.
Roman Nurullah Ataç’ın çevirisiyle Türkçeye de çevrildi. Aslında mektuplardan oluşan romanın bir kurgu üzerine kurularak roman haline getirilmesi bu uyarlama filmlerde gerçekleşmiştir. Bir bakıma 1989’da uyarlanan film kitabın da üzerine çıkarak harika bir versiyon örneğini önümüze sundu.
Eser; 18. yüzyıl yüksek sosyetenin kadın erkek ilişkileri çerçevesinde toplumun çürümüşlüğünü, yapılan entrikaları ve daha o dönemde algı operasyonlarının nasıl oluştuğunu anlatır. Bu çürümüşlük de daha fazla süremeyecektir zaten; 1789 yılında yapılan Fransız Devrimi Bir çağı kapatıp başka bir çağa kapı açacaktır.
ARİSTOKRASİ YERİNE BURJUVAZİ; MEKTUPLAR YERİNE SOSYAL MEDYA…
Bu güzel ve derinlikli romanın yeni bir uyarlaması 8 Temmuz’da Netflix’te gösterime girdi; edebiyatçı olduğum için edebi eserlerin versiyonlarını kaçırmam genellikle, hemen filmi izledim.
Yönetmenliğini genç komedyen kadın oyuncu Fransız Rachel Suissa yapmış. (Ne yalan söyleyeyim, tanımıyordum).
Senaryosu yine Rachel Suissa yazmış. Orijinal hikaye ise Slimane Baptist-Berhoun‘a ait
Tamamıyla günümüze uyarlanmış, özündeki entrika ve kötülük aynı ancak aslına sadık bir modern uyarlama olmamış, eser başka bir esere dönüşmüş. Örneğin William Shakespeare’ nin 2013 yılında sinemaya müzikal olarak uyarlanan “Romeo ve Julliet” kadar başarılı olamamış. Çekimlerin Fransa’nın güneybatı ucunda bulunan şehri Biarritz’de yapıldığına göre biraz da gençlik ve yaz filmi olmuş.
Film şu sözlerle başlıyor;200 yıl önce seçkin olmak soylu anlamına geliyordu, Aristokrasi, seçkin olmak 20 yıl önce ise zengin (burjuva) anlamına geliyordu, şimdi ise unvanın ve paran olsa da ezik olabiliyorsun. Artık güç ünlü olabilmekte.Tadına bir kez bakınca korumak için her şeyi yaparsın artık.
Yani günümüzde artık gücü takipçi sayısı belirliyor.
Her ne kadar bu sözleri söyleyen erkek kahraman sörf şampiyonu Tristan ünlü olsa da aynı zamanda bir burjuva çocuğudur; öyleki kötü kız karakteri Vanessa ile girdikleri bahis sonucunu kaybettiği takdirde ona şahane bir yazlık ev verecek kadar, keza Vanessa da küçük yaşta oyunculuğa başlamış ve daha o yaşta çok ünlü olmuş, instagram kraliçesi sayılan bir burjuva kızıdır.
Asıl kahramanımız Célène (paolo Locatelli) ise iyiliği temsil eden bir karakter olarak karşımızda. Çağının dışında yaşayan, idealist, edebiyat düşkünü, sosyal medyaya hiç takılmayan, sevimli bir kızdır, 17 yaşındadır. Yaşadığı Paris’te Pierre ile kaliteli, güzel bir ilişkisi vardır ve onunla nişanlanmıştır. Babası ile Paris’ten taşınıp Biarritz’e giderken Balzac’ın sözü “Aşk mesafe tanımaz” sözünü birbirine hatırlatırlar. Ne ki Célène Biarritz’e geldiğinde olaylar beklediği gibi gelişmez kötülük ona pusu kurmuştur…
Bugünkü gençleri anlattığı için muhtemel gençlerin hoşlanacağı bir film; ancak bizim kuşak ille de bir “Les Liaisons Dangereux” filmi izleyecekse oturup eski versiyonlarını izlesinler. Şahsen ben hatırlamak için 2013 uyarlamasını yeniden izledim. Şayet o filmin eleştirisini yazsaydım daha derin analizler yapardım.
Yeni versiyon bugünü anlamamız açısından da sosyal medyanın gücüne vurgu yapıyor.
İyilikle kötülüğün savaşında ise sosyal medyanın gücüne rağmen iyilik kazanıyor. En azından bu mesaj insanın içini ferahlatıyor…
Ve kitaptan bir alıntı;
“Kötülüğü önleyemiyorsak, hiç değilse kendimizi korumalıyız”.
Yönetrmen / Senaryo: Rachel Suissa
Görüntü Yönetmeni : Giovanni Fiore Coltellacci
Kurgu : Romain Rioult
Müzik : Clément Dumoulin
Oyuncular : Paola Locatelli, Simon Rérolle, Alexis Michalik, Oscar Lesage
Fransa / Romantik-Komedi-Dram / 109 Dk.
