Evlat / The Son
DUYGUSAL MELODRAM
“Evlat”, Florian Zeller trilojisinin “Baba”dan sonra 2.filmi
Sinematografisiyle, oyuncu kadrosuyla, senaryosuna gösterilen özenle, “Baba” ile kıyaslandığında, “Evlat” etki yaratma konusunda aceleye getirilmiş, fazla uzun, özensiz bir film gibi duruyor. Davranış sorunları yaşayan, hiç arkadaşı olmayan, asosyal, mesafeli, sıkıntılı, öfkeli 17 yaşındaki bir genç üzerinden, film ruh sağlığını ve depresyonu ele alıyor. Şimdi gözler trilojinin son ayağı “Anne”ye çevrildi.
1979 Paris doğumlu Florian Zeller Times’a göre “Zamanımızın en heyecan verici tiyatro yazarı”. 45’ten fazla ülkede sahnelenen 10’dan fazla oyun yazdı. “Baba / Le Pere” “Son 10 yılda en beğenilen yeni oyunu” olarak kabul edildi. Yine Times’a göre “Baba” yüzyılın en iyi tiyatro oyunlarından biridir. Bir şizofreni hastasının beyninden geçenlerini anlatan “Baba”, demansın yıkıcı etkilerini gözlere seren bir oyun. Başrolünü Robert Hirsch’in oynadığı “Baba” 2014 yılında, Fransa’nın en önemli tiyatro ödülü sayılan Moliere Ödülünü kazandı.
Kaçınılmaz olarak sinemaya uyarlanan “The Father”de Florian Zeller ilk yönetmenlik denemesini yaptı. 6 dalda Oscar’a aday gösterilen film ile Florian Zeller ve Christopher Hampton En İyi Uyarlama Senaryo dalında ödüle layık görüldüler. Zeller’in trilojisinin 2. ayağı “Evlat / The Son” eylül 2022 başında Venedik Film Festivalinde görücüye çıktı; ancak beklentilere cevap veremediği için beğenilmedi. Tek mekanda geçen “Baba” ile kıyaslandığında, değişik mekanlarda geçen bir melodram olan “Evlat” hafif, özensiz bulundu.
AKIL SAĞLIĞI, PSİŞİK TRAVMA
Sinematografisiyle, oyuncu kadrosuyla, senaryosuna gösterilen özen ile “Evlat” etki yaratma konusunda aceleye getirilmiş, özensiz bir melodram gibi duruyor. “Baba”nın senaryo yazılımında herkesin hayranlığını kazanmış Florian Zeller – Christopher Hampton ikilisi, bu ikinci birlikteliklerinde sıradan bir senaryonun yazarları olmuşlar. 97 dakikalık “Baba”dan sonra, 123 dakikalık “Evlat”, senaryosundaki sarkmalarla fazla uzun bir film gibi duruyor.
Stephen Frears’in “Tehlikeli İlişkiler / Dangerous Liaisons”, Joe Wrigth’ın “Kefaret / Atonement” gibi filmlerde tiyatro ile dirsek teması bulunan bir senaryo yazarı olduğunu kanıtlayan Christopher Hampton, sorunlu bir aileyi otopsi masasına oturtan tiyatro yazarı Florian Zeller ile işbirliğinde bulunduğu 2. filmde ağırlığını hissettiremiyor.
Ben yıllar önce tiyatroda izlediğim “Evlat”dan çok etkilendiğimi hatırlıyorum. Filmini ise (kaçınılmaz olarak “Baba” ile kıyasladığımda), yürek burkan anlarına rağmen, fazla etkileyici bulmadım. İstanbulda izlediğim oyunun yönetmeni İbrahim Çiçek idi. Onur Saylak (baba), Cem Yiğit Üzümoğlu (oğul), Sezin Akbaşoğulları (anne), Esra Bağışgil’den oluşan oyuncu kadrosu çok başarılıydı.
“Evlat” filminde konunun merkezindeki 17 yaşındaki Nicholas (Zen McGrath), ebeveynlerinin boşanmasıyla birlikte zor zamanlar yaşar. Dünyaya karşı ilgisizleşen, depresyonla kabuğuna çekilen Nicholas annesi Kate (Laura Dern) ile yaşamayı seçmiş, genç bir kadın için evi terkeden babası Peter’e (Hugh Jackman) düşman kesilmiştir. Artık eskisi gibi yaşam sevgisiyle gülümsemeyen Nicholas, annesine her gün okula gittiğini anlatmasına rağmen rağmen yalan söylemektedir. Uzun müddettir okuluna adımını atmamakta, günlerini başıboş ve aylaklık yaparak geçirmektedir. Bu durumu Peter’e anlatan Kate, sorunlarıyla başa çıkamadığı oğulları için kendisinden yardım talebinde bulunur.
Nicholas aniden babasıyla yaşamaya karar verdiğini, üvey annesi Beth (Vanessa Kirby) ve bebek kardeşinin evine taşınarak kötü huylarından vazgeçeceğinin sözünü verir. Uzun zamandır işlerinin yoğunluğuyla oğluyla irtibatı kesmenin ezikliğini yaşayan avukat baba, Nicholas’nın hayatında yeni bir başlangıç yapmasını sağlıyacağını iddia eder. Ancak yeni ailesiyle her şeyin yola gireceğini düşünen Nicholas orada bulunmak istemediğini fark eder. Oğlu davranış sorunları sergilemeye başlamasından sonra, kendisini ve eylemlerini sorgulamaya başlayan Peter, bir yandan oğluyla kendi ilişkisini düzeltmeye çalışırken, diğer yandan babasıyla (Anthony Hopkins) olan geçmişini de gözden geçirmeye çalışır.
DEPRESYONLA BAŞ EDEMEMEK
Acımasız bir insan olan babasıyla kötü ilişkileri Peter’e çocukluğunda travmalar yaşatmıştır. Ancak iyi ve azimli bir öğrenci olduğu için başarılı bir avukat, politika için aranan ve güven duyulan biri olmuştur. Peter şimdi oğluna iyi bir baba ve yol gösterici olmayı ummaktadır. Ancak yanına taşındıktan sonra da oğlunun okuluna gitmeyip aylaklık yapmayı sürdürdüğünü öğrendiğinde, Peter bir psikologdan yardım almayı dener. Ancak sorunlarıyla baş edemeyip depresyonu tırmanan Nicholas, her türlü yakınlaşmayı ve yardımı inatla reddetmektedir. Kendisini baskı altında hissedip intiharı deneyen genç bir yatılı tedavi tesisine yerleştirilir. Uzman doktorların nezaretinde depresyondan çıkacağı düşünülen, ancak klinikte de uyum sağlamayan Nicholas “bu tedaviye cevap verecek midir ?” sorusuna film cevap arıyor.
Florian Zeller’in ruh sağlığını inceleyen üçlemesinin ilk filmi “Baba” bunama konusunu, 2. filmi “Evlat” depresyonu ele alıyor. Zihinsel ıstırabı doruk noktasına ulaştığında, Nicholas “Hayatın yükünü taşıyamıyorum. Bir şeylerin değişmesini istiyor, ama ne olduğunu bilmiyorum. Kafam patlıyacak gibi hissediyorum. Diğer insanlar gibi yaratılmadım. Asla düzelmeyeceğimi hissediyorum” diyerek acısını dile getiriyor, ancak konunun uzmanları tarafından tedavi edilmeyi reddetiyor. Ebeveynleri ve üvey annesi ona nasıl konuşacaklarını ve nasıl yardım edebileceklerini bilemiyorlar. Bu arada yerleştiği yeni evinde Nicholas, çıkardığı sorunlarla birbirlerini çok seven babasıyla yeni eşinin arasının açılmasına sebebiyet veriyor.
Hiç arkadaşı olmayan, mesafeli, sıkıntılı, içine kapanık, öfkeli oğluna karşı daha iyi bir baba olmak için uğraşan Peter’in çabasına rağmen Nicholas’ın durumu ağırlığı, tüm aileyi tehlikeli bir yola sokar. Washington’dan çok parlak bir teklif alan Peter oğlunu yalnız bırakmamak için, kariyerinde yükselme şansı açan bu teklifi reddetmek durumunda kalır. Film, işkolik bir Manhattan avukatı olan kocasını genç metresine kaptıran gönlü kırık bir anneyi, ebeveynlerinin boşandığından beri insanlarla mesafeli, depresyondan çıkamayan oğlunu, mutluluğu evli olduğunu bildiği kendinden çok yaşlı bir erkekte bulan bir genç kadını bir araya getiriyor.
“Evlat” depresyonla baş edememek, akıl hastalığı, psişik travma, suçluluk duygusu, dağılan bir yuva, çaresizlik, çıkışsızlık gibi zorlu temaların hakkını veren bir film. Şansızlığı bir başyapıt olan “Baba” ile kıyaslanma zorunda olması. O filmdeki olağanüstü oyuncu kadrosu “Evlat”da yok. Kariyerlerinin en başarılı performansını çıkararak En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Oscar’ını kazanan (ve Oscar tarihinin en yaşlı oyuncusu olan ) 83 yaşındaki Anthony Hopkins’in 2. filmde çok kısa bir rolü var. “Evlat”ın iki kadın oyuncusu Laura Dern ve Vanessa Kirby’de, bir Olivia Colman kumaşı yok. “Baba”nın çaresiz kızını canlandıran Colman Oscar’a aday gösterilmişti. Filmin başrollerini iki Avustralyalı aktör paylaşıyor. “Sefiller / Les Misérables” müzikaliyle bir Oscar adaylığı olan Hugh Jackman (55) ve sinemada 3. tecrübesini yaşayan genç Zem McGrath (21). “Marriage Story” filminin Oscar Ödüllü aktrisi Laura Dern (56) ve “Pieces Of Woman”in Oscar adayı Vanessa Kirby (35) “Evlat”ın 2 annesini başarıyla canlandırıyorlar.
Florian Zeller her iki filminde aynı teknik kadroyla çalışmış. Senaryo yazılımındaki ortağı Christopher Hampton’ın dışında, “Baba”daki kurgu çalışmasıyla Oscar’a aday gösterilen Yorgos Lomprinos ve görüntü yönetmeni Ben Smithard yerlerini korumuşlar. İlk filmde piyano için yazdığı besteleriyle büyüleyen İtalyan Ludavico Einaudi yerini Almanya doğumlu 2 Oscar Ödüllü Amerikalı Hans Zimmer’e bırakmış.
Şimdi gözler Florian Zeller’in üçlemesinin son filmi olan “Anne / The Mather”e çevrildi. Tiyatroda başrolünü İsabelle Huppert’in oynadığı, harikalar yarattığı “Anne / La Mere” New York’ta da2019’da gösterime girmişti.
Yönetmen : Florian Zeller
Senaryo : Florian Zeller, Christopher Hampton
Görüntü Yönetmeni : Ben Smithard
Kurgu : Yorgos Lampirinos
Müzik : Hans Zimmer
Oyuncular : Laura Dern, Hugh Jackman, Vanessa Kirby, Anthony Hopkins, William Hope, Akie Kotabe, Zen McGrath, Danielle Lewis, Erick Hayden, Shin-Fein Chen, Mercedes Bahleda
ABD-Fransa-İngiltere / Dram / 123 Dk.