Adoloscence
ERGENLİK
Çocukluk ile yetişkinlik arasındaki alevden köprü!
Ergenlik her dönemde önemli süreç ama günümüzde sosyal medya ve internet bağlantısıyla bütünleşmiş yeni nesil için çok daha dikkat edilmesi gereken bir süreç. Özellikle anneler-babalar izlesinler…
13 Mart’ta Netflix’te yayınlanan İngiltere yapımı diziyi hem anne hem öğretmen olmam dolayısıyla izlemeye karar verdim. Dizi izlemeyi düşünmüyordum ama 4 bölümden oluştuğu için film formatı çerçevesinde seyredebileceğimi varsaydım. (Ki nitekim her bölümü tek ve kesintisiz bir şekilde çekilmiş olduğunu sonradan öğrendim.)
Ergenlik denilince akan sular coşuyor. Diziyi izlerken kendi ergenliğimi, çocuklarımın ergenliğini ve ortaokulda okuttuğum ergenlik yaşındaki öğrencilerimi düşünmeden edemedim…
Ergenlikte yapılan hatalar yüzünden çoğu zaman süreç şöyle işler: öncelikle aile çocuğunun yaptığı suça ya da hataya inanmak istemez: “Benim çocuğum hayatta böyle bir şey yapmaz, o bir karıncayı bile incitmez” gibi sözlerle kendilerini kandırma süreci sona erdikten ve suç sabitlendikten sonra refleksel olarak bu kez hayal kırıklığının derin kederiyle yönünü çocuğa döndürür, ona hesap sorar, onu suçlar… Sular biraz geriye çekilince asıl sorgulama kendilerine döner ve ebeveynler asıl kendilerine hesap sormaya başlarlar. Ailelerin kendilerini suçlama süreci çok daha uzun sürer, “Biz nerede hata yaptık, bu çocuk neden böyle oldu “diye kendilerini yer bitirirler…
Oysa “Adolescente” dediğimiz sürecin ivmeleri çok daha fazladır. Bunu psikiyatri çözümleyebilir ama tecrübenin ve ailenin de anlama düzeyi hayli ilerlemiş durumdadır. Genetik, iç dinamizm, cinsel kimlik arayışı, arkadaş, çevre, akran zorbalığı, hatta bütün bunların ötesinde zamanımızın en önemli tetikleyicisi sosyal medyanın etkisini küçümsememek gerekir…
İşte dizide bu süreçleri sırasına göre izleyeceğiz. En zor bölüm ise KABULLENMEK; çocuğunu hatasıyla, günahıyla ya da suçuyla kabullenmek ve ona göre bir strateji belirlemek insan ömrünü orakla biçmek gibi bir şey… Kabullendikten sonra artık işler biraz daha kolaylaylaşmaya başlar artık…
KONU ÇOK TARAFLI BİR BAKIŞ AÇISIYLA ELE ALINMIŞ
Dizi, bir ergenin polis babasına telefon etmesiyle başlıyor. Basit ve sıradan bir başlangıç, ipucu olarak telefonun karşısında bir ergen var ve okula gitmemek için klasik hastalık numarasını mazeret gösteriyor. Bütün ebeveynlerde olduğu gibi babanın canı sıkılsa da sesini çıkarmıyor. Bundan sonra sıradan bir ergen mazeretinin başka bir ergende sıradan olmayan olaylar örgüsüne doğru yol alıyoruz…
Aynı polis birkaç dakika sonra ekibiyle beraber müstakil sayılacak bir eve hoyratça baskın yapacaktır. İngiltere gibi bir yerde sert bir başlangıç. Çocuk sayılacak bir zanlıyı gözaltına almak için onlarca polisin kapıyı kırarak aniden eve baskın yapması şaşırtıcı; ancak daha sonraki süreçte baskını yapan sanki aynı polis değilmiş gibi çocuğa karşı son derece dikkatli ve özenli davranması tutarsızlık olarak görülse de sonradan davranış değişikliğinin ergen üzerindeki etkilerine dikkat çekmesi açısından önemliydi. Baskında korkan ve dehşete kapılan çocuğun karakol sürecinde polisin davranışının kibarlaşması ile davranışının nasıl değiştiğine tanık oluyorsunuz. Ergen çocuk bu kibarlık karşısında ukalalaşıyor ve saygısız davranıyor. İnsana gösterilen iyi davranışın anında kullanılarak karşı tarafa kötü davranış olarak aktarmanın çocuk yaşta başladığına bir kanıt olsa gerek. Doğrusu bu davranışçı öğrenme kuramının hangi evresine rastladığını epeyce düşündüm…
Baskına neden olan olay şudur: 12-13 yaşlarında bir kız çocuğu bıçaklanarak öldürülmüştür ve kız ile aynı ortaokula giden 13 yaşındaki Jamie Miller (Owen Cooper) kızı öldürdüğü şüphesiyle gözetim altına alınır… Ve aile için yukarıda bahsettiğim süreç başlar..
Dört bölümlük dizi tek kamera ile ve her bölüm kesintisiz bir şekilde çekilmiş. Kameranın sık sık ebeveynlerin özellikle babanın yüzüne odaklanması izleyicide babaya dair olumsuz bir aktarıma sebep olsa da sonra ters köşe yapıyor… Genellikle yakın çekim tercih edilmiş.
Dizi her bölümü ayrı ayrı ele almış, İlk bölüm Jamie’nin karakol ve ifade süreci, ailenin yavaş yavaş durumu kabullenmesi ama suçsuz olduğuna inandıkları için bu süreci geçici olacağına dair umutlarının sürmesi… Jamy ifade verirken babasının müşahid olmasını istiyor.
2. Bölümde ise Jamy’nin okulu ve arkadaşları mercek altına alınıyor. Tabii polisin sınıflara girip öğrencilere soru sorması hayli iticiydi, bu tür sorgulama sınıf dışında yapılabilirdi. Bu bölümde sosyal medyanın ve bu mecrada kullanılan terim ve sembollerin ergenler üzerindeki etkileri ön plana çıkıyor; belki de cinayet sebebinin asıl kaynağının instagram mesaj ve işaretlerinden kaynaklandığını düşündürüyor…
2. Bölümde Jamie’nin psikolojisine odaklanma sağlanıyor. Zor bir çocuk olduğunu psikolog ile yapılan görüşmelerden anlıyorsunuz. Karmaşık duygular içerisindedir, ani öfke, karşısındakini zayıf gördüğünde korkutma gibi eğilimleri vardır.İşini son derece düzgün yapan psikolog da zaman zaman zor ve çaresiz durumda kalır.
Ve son bölümde ise kamera ailenin üzerine odaklanmıştır. Bu bölümde özellikle babayı mercek altına alan dizi ince ince babanın ruh durumunu işlemeye başlıyor. İlginç sonuçlar çıkarabilirsiniz buradan. Baba sanki sınırda bir yerde, şiddete eğilimli ama şiddet uygulamıyor. Baba Eddie Miller (Stephen Graham) iyi insan olmaya çabalayan, kendini yoktan var etmiş, çocukluğu zorluklarla geçmiş birisidir…
Stephen Graham (aynı zamanda dizinin senaristi) iyi oynamış ama çocuk oyuncu için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Owen Cooper kendini zorlamış fakat inandırıcı olmamış, yüz ifadesiyle göz ifadesi uyuşmamış. Yönetmen Philip Barantini çocukla biraz daha uğraşabilirdi…
Ergenlik her dönemde önemli süreç ama günümüzde sosyal medya ve internet bağlantısıyla bütünleşmiş yeni nesil için çok daha dikkat edilmesi gereken bir süreç. Özellikle anneler-babalar izlesinler…
Yönetmen : Philip Barantini
Senaryo : Jack Thorne, Stephen Graham
Görüntü Yönetmeni : Matthew Lewis
Müzik : Aaron May, David Ridley
Oyuncular : Stephen Graham, Ashley Walters, Erin Doherty, Owen Cooper, Faye Marsay, Christine Tremarco, Mark Stanley, Jo Hartley, Amélie Pease
İngiltere / Suç-Gerilim-Dram / 4 Bölüm 60 Dk.