Colette
Heyecan Verici bir Yaşama Heyecansız Bir Yaklaşım
Leeds doğumlu Wash Westmoreland, kariyerini ABD’de yapan bir İngiliz yönetmen. Filmografisinde daha sonra evlendiği Richard Glatzer ile beraber çekmiş olduğu, “Quinceañera” (2006) ve “Still Alice” (2014) gibi son derce sağlam iki çalışma var. Senaryosunu Glatzer ile birlikte çalışmış oldukları son filmleri “Colette”i eşinin 2015’de ölümünden sonra 2018^de tek başına çekmiş.
Film, adından da belli olduğu gibi Fransız dilinin en kadın romancısı Colette’in yaşamından esinlenmiş.
Muhafazakâr 19. yüzyıldan modernitenin öne çıktığı 20. yüzyıla geçiş döneminde yaşayan, 1873’te Güney Fransa’da bir taşra kasabasında doğan Sidonie Gabrielle Colette, bu geçişin sosyal, kültürel ve ekonomik hayattaki değişimlerini yazdıklarına yansıtarak köprü kurmuş bir romancıdır.
Hem erkekler hem kadınlarla çok sayıda aşk yaşayan eserlerini yaşadıklarını kurgulayarak yazan Colette, erkek egemen bir dünyada kadınların yaşadığı aşk acılarını, kadın cinselliğini, fahişeleri, kadınlar arası aşkı anlatmış, entelektüel kadın dostluğunu ve sevgisini, modern anlamda lezbiyen cinselliğinin belirleyicisi olan aşka dönüştürmüştür.
Yazar ve müzik eleştirmeni Henri Gauthier Villars (Willy) ile evlenerek Paris’e yerleşir ve esin kaynağı tükenmiş olan kocasına destek olmak için konun adıyla yayınlanan Claudine (1900-05) adlı ilk roman serisini yazmıştır. Dolandırıcılığıyla nam salan ilk kocasından dejenere yaşamı nedeniyle boşanan Colette, büyük başarı elde eden Claudine romanlarının haklarını yıllar sonra elde edecektir.
Yaşamı romanlarından bile renkli olan Colette, uzunca bir süre beraber yaşadığı III. Napolyon’un yeğeni Marquise de Belboeuf’le birlikte Moulin Rouge’da oynadığı Mısır Düşü adlı skeçte sevgilisiyle öpüştüğü ve göğüslerini açtığı için ufak çapta bir skandal yaratmış, yazarlığın paralelinde müzikhollerde dansözlük yapmış, Birinci Dünya Savaşı sırasında Paris Operasında balerin olarak çalışmıştır.
1920’lerde yazar olarak muazzam bir üne kavuşan Colette, 1930’larda, Belçika Kraliyet Akademisi’ne üye olarak kabul edilmiş, ardından da Goncourt Akademisi’ne giren ilk kadın yazar olmuştur.
İkinci Dünya Savaşı sırasında Vichy rejimiyle işbirliği yapan Colette, bu sayede, tüm Yahudi arkadaşlarını ve üçüncü kocası Musevi işadamı olan Maurice Goudaket’i savaş boyunca korumuş, arda saklamadığı lezbiyen ilişkilerini de rahatlıkla yaşamıştır.
1953’te Onur Madalya’sına layık görülen Colette, bir yıl sonra Paris’te öldüğünde kilise dini tören yapmayı reddeder. Bunun üzerine Fransa yönetimi, ilk kez bir kadın için görkemli bir devlet töreni düzenler…
Wash Westmoreland, bu kadar heyecan verici bir yaşamı filme alırken, nedense yazarın ilk dönemlerine, Willy ile evliliğine ve Claudine romanlarının yazıldığı yıllara odaklanmayı yeğlemiş.
Özellikle elektriğin henüz bütün evlere girmediği o zamanların dünyasını, mum ışıklarının ve gaz lambalarının buğulu renkleriyle başarıyla veren sinematografisi dışında tamamı klişe bir anlatımla gelişen bu kostümlü filmin tek heyecan verici tarafı da Giles Nuttgens’in etkileyici görselliği.
Fransız dilinin en önemli yazarlarından birinin, İngilizce konuşulan bir Paris’te, yine İngilizce konuşan bir Amerikalı oyuncu tarafından canlandırılması bir yana, zamanında çok büyük başarı elde etse de, göreceli olarak minör sayılan eserlerini yazdığı döneme odaklanan film, yazarın olağanüstü yaşamının ve eserlerinin en parlak bölümlerinden uzak kaldığı için, bence filmin adında ve afişinde Colette imzasının tıpkıbasımının kullanılmasını da hak etmiyor.
Hadi, yazarın gelişimini değil oluşum sürecini anlatmayı seçsin. Bu kadar bildik bir anlatıma, kırk kere izlediğimiz “biopic” tarzına ve de orta halli oyuculuklara ne diyeceksiniz?
Ben pek sevemedim. Tabii ki karar sizin.
Yönetmen : Wash Westmoreland
Görüntü Yönetmeni : Giles Nuttgens
Oyuncular : Keira Knightley, Dominic West, Eleanor Tomlinson, Denise Gough, Robert Pugh, Fiona Shaw, Aiysha Hart, Ray Panthaki, Rebecca Root, Caroline Boulton, Shannon Tarbet, Karen Gagnon, Attila Arpa, Mate Haumann, Jake Graf
ABD-İngiltere/Biyografik-Dram/112 Dk.
