İKSV 44. Uluslararası İstanbul Film Festivali
Genel Bakış
11-22 Nisan tarihleri arasında gerçekleşecek 44.Uluslararası İstanbul Film Festivali’nin kapsamlı seçkisinde 139 uzun metrajlı ve 15 kısa film yer alıyor. Bu yazıda aralarında Dünya, Balkan, Uluslararası ve Türkiye prömiyerlerini yapacak filmlerin de olduğu Festivalin bölümleri ve her bölümdeki yapıtlar hakkında genel bilgi vermeye çalışacağım.
Altın Lale Yarışması
Yıllardır Uluslararası ve Ulusal iki yarışmadan oluşan Altın Lale, bir bakıma, yerli ve yabancı filmler arasında çifte standart oluşturur duruma gelmişti. Bu yıldan başlayarak Altın Lale Yarışması’nda hem yerli hem yabancı yapımlar bir arada, uluslararası bir jüri tarafından değerlendirilecek. Altın Lale Ödülü için 7 yerli (Tolga Karaçelik “Saykoterapi : Bir Seri Katil Hakkında”, Mehmet Akif Büyükatay “Histeri”, Gürcan Keltek “Yeni Şafak Solarken”, Pelin Esmer “O da Bir Şey mi?”, Tayfun Pirselimoğlu “İdea”, Rezan Yeşilbaş “Uçan Köfteci”, Emine Emel Balcı “Buradayım, İyiyim”) ve 8 yabancı (Damian Kocur “Yanardağın Altında”, Ramon Zürcher “Bacadaki Serçe”, Kohei İgarashi “Super Happy Forever”, Atina Rachek Tsangari “Hasat”, Alireza Khatami ”Öldürdüğün Şeyler”, Fabrice du Welz “Maldoror”, Bálint Szimler “Ders Olsun”, Sahand Kabiri “Tayfa”) film yarışacak.
Altın Lale Yarışması’nda en iyi uzun metrajlı film Altın Lale Ödülü alırken, Jüri Özel Ödülü ve En İyi Yönetmen Ödülü de verilecek.
Uzunca bir süredir yurt dışında söz sahibi olan, yerli yabancı dijital platformlarda çok sayıda filmi ve dizisi yer alan, dünyanın en prestijli festivallerinde ödüller kazanan Türk Sinemasının uluslararası yapımlarla başa baş yarışacak düzeyde olduğunu bir kez daha kanıtlayan bu kararı, kişisel olarak çok yerinde buluyorum.
Kısa Film Yarışması
Bu yıldan itibaren Kısa Film Yarışması da bir nitelik kazanıyor; bu bölümde yerli ve yabancı 12 kısa film bir arada değerlendirilecek.
Yeni bakışlar
Genç yönetmenleri desteklemek, yeni çalışmaları daha görünür kılabilmek için, yalnızca ilk ve ikinci filmlerini çeken yerli yönetmenlere açık Yeni Bakışlar bölümünde 11 film var. Bu bölümde en iyi filme yine Seyfi Teoman’ın adını taşıyan ödül verilecek
Si̇nema meslek kuruluşlarının bağımsız jüri̇leri̇
Her yıl Uluslararası Film Eleştirmenleri Federasyonu FIPRESCI’nin verdiği ödüllere ek olarak bu sene Türkiye’den üç farklı meslek kuruluşu (BSB, Film-Yön ve SİYAD) da festival filmlerini bağımsız jürilerle değerlendirip ödüllendirecek.
Altın Lale Yarışmasıyla Yeni Bakışlar bölümlerinde yer alan yerli kurmaca filmleri değerlendiren Film-Yön, bu yıl En İyi Yönetmen Ödülü’nü yakın zamanda kaybettiğimiz usta yönetmen Şerif Gören anısına verecek.
N Kolay Galaları
N Kolay sponsorluğunda gerçekleştirilecek Galaları saygın festivallerle henüz buluşmuş, geniş kitlelere seslenen parlak filmlerin Türkiye prömiyerlerini içeriyor.
Türkiye’deki ilk kez gösterilecek 11 filmin arasında Gia Coppola’nın San Sebastian’da Jüri Özel Ödülü kazanan yeni filmi “The Last Showgirl”, festivalin açılış filmi “Köln 75”, Michel Franco’nun yeni filmi “İlişki / Dreams”, Gary Hustwit imzalı Brian Eno belgeseli “Eno”, Tom Tykwer’in son flmi “Işık / The Light”, François Ozon’un San Sebastian’da En İyi Senaryo Ödülü kazanan son filmi “Sonbahar Gelince / Quand vient l’automne” var.
Devriâlem
Hemen hepsi festivallerde ödül almış filmlerden oluşan Devriâlem bölümü, en son sinema akımlarını yansıtan filmlerden oluşuyor. Cannes Belirli Bir Bakış Ödüllü Guan Hu’nun “Siyah Köpek / Black Dog”u, Asif Kapadia’nın kıyametvari bir gelecek uyarısı “2073”, Locarno Jüri Özel Ödülü’nü kazanan “Ay / Moon”, Venedik Günleri’nin en iyi filmi “Kız Kardeşler / Manas”, Berlin Büyük Jüri Ödülü sahibi “Mavi İz / The Blue Trai”l, Jan-Ole Gerster’in yeni filmi “Ada / Islands,” Burhan Qurbani’nin III. Richard’ı Berlin’de bir mafya hesaplaşmasına uyarladığı “En Vahşi. Hayvanda Bile. / No Beast. So Fierce”, Cannes Belirli Bir Bakış Yönetmen ödülünü kazanan “Lanetliler / The Damned”in de aralarında olduğu, dünya sinemasının yeni ve nitelikli 21 yapıtı bu bölümde bir araya geliyor.
Genç Ustalar
Genç Ustalar bölümünde birçok festivalden ödüllerle dönmüş 18 ilk veya ikinci film var. Seçkide, Venedik, Selanik, Marakeş, Tromsø film festivallerinde birçok ödül kazanan, Filistinli yönetmen Scandar Copti’nin ikinci uzun metrajı “İyi Bayramlar / Happy Holidays”; Locarno, Riga, Sevilla, Lecce festivallerinde ödüllendirilen “Boğulmak / Drowning Dry”; Cannes Eleştirmenler Haftası’nın büyük ödülü “Dağların Simon’u / Simon of the Mountain”, Filistin asıllı yönetmen Mahdi Fleifel‘in ilk uzun metrajlı kurmaca filmi “Yabancı Topraklarda / To A Land Unknown”, yönetmen Alissa Jung‘un ilk uzun metrajlı filmi “Babalık İzni / Paternal Leave” yer almakta.
Belgesel Kuşağı
Siyaset, müzik, fotoğrafçılık, aile bağları, toplum, mimari, radyoculuk, insan hakları gibi farklı güncel konuları işleyen, toplumsal değişimleri ele alıp gerçeği belgelerken alışılmadık ve çarpıcı tarzlar izleyen belgeseller arasında İranlı sinemacı Ali Asgari’nin otobiyografik filmi, IDFA’da Envision bölümünde en iyi belgesel seçilen “Asit Bulutlarının Üzerinde / Higher than Acidic Clouds”undan, Max Richter’ın “Max Richter’s Sleep”ine, Berlin FIPRESCI ödüllü Paraguay belgeseli “Bulutların Altında Güneş / Under The Flags, The Sun”dan, savaş fotoğrafçısı Larry Towell’ın yaşamını anlatan “Bir Hayatın İzleri / The Man I Left Behind”a 21 yapım var.
Festival resmi seçkisinin farklı bölümlerindeki yerli belgeseller Belgesel Sinemacılar Birliği (BSB) tarafından oluşturulan bağımsız bir jüri tarafından değerlendirilecek.
Anidepresan
Hayatı hafife alan, eğlendirirken düşündüren, mizaha ve dünyaya beklenmedik, ters köşelerden bakan Antidepresan seçkisinde Peter Cattaneo’nun yönettiği “Penguen Dersleri / The Penguin Lessons”, San Sebastian’da İzleyici Ödülü kazanan “Bando / The Marching Band”, Berlin Jüri Ödüllü “Mesaj / The Message”, Londra İzleyici Ödüllü “Dört Anne / Four Mothers” yer alıyor.
Mayınlı Bölge ve Heyula
Tarzı, yaklaşımı, tekniği ya da anlatımı farklı, maceracı, rahatsız edici, alışılmadık ve sivri filmlerden oluşan Mayınlı Bölge 9 filmlik seçkisiyle özellikle heyecan arayan sinefillere sesleniyor. Sitges’de En İyi Fantastik Tür Filmi Ödülü’nü alan “Hayvan / Animal”, 2025 Sundance Film Festival Geceyarısı Bölümü açılışında prömiyer yapan ”Çirkin Üvey Kardeş / The Ugly Stepsister”, ilk İrlandaca korku filmi “Derinden Gelen / Fréwaka” bu bölümde yer alıyor. Heyula bölümü ise Burak Çevik’in hazırladığı bir film seçkisi ile sinemanın yeni olanaklarını deneyen filmleri keşfe çıkartıyor.
Retrospektifler
44. İstanbul Film Festivali’nin retrospektif bölümünde, insan ilişkilerine dayanan filmlerinde usta sinema diliyle tanınan Norveçli auteur yönetmen Dag Johan Haugerud’ün altı uzun metrajlı filmi ve alanının en yetkin isimlerinden kurgucu Ayhan Ergürsel‘in çalıştığı filmlerden bir seçki festivalde gösterilecek.
Dag Hohan Haugerud Retrospektifi
Oyuncuları sürecin içine katarak çalışmayı yeğleyen, her filmi diyalog, oyunculuk ve insan ilişkilerini ortaya koyan sinemasal yaklaşımını yansıtan Norveçli usta sinemacı Haugerud’ün filmleri festivalde ilk kez gösterilecek. Seçkide yönetmenin ilk filmleri “Göründüğüm Gibi / I Belong”, “Çocuklar / Beware of Children” ve “Çikolata Fabrikasının Işığı / The Light from the Chocolate Factory”nın yanında son Seks, Aşk, Hayaller üçlemesinin tamamı yer alıyor. Üçlemenin ilk iki filmi “Seks / Sex” ve “Aşk / Love” ile birlikte Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı ve eleştirmenler birliği FIPRESCI ödüllerini kazanan “Hayaller / Dreams” de gösterilecek.
Ayhan Ergürsel Retrospektifi
“Sinema ortak bir dil” diyen, 2000’lerde özellikle ilk filmlerini yöneten sinemacılarımıza fikirleriyle, teknik ve estetik bakışıyla büyük destek veren, 2019’da aniden yaşama veda eden usta kurgucu Ayhan Ergürsel‘in çalıştığı filmlerden bir seçki festivalde gösterilecek. Özellikle Meksikalı Amat Escalante’nin yönettiği, dijital platformlarda zor bolunabilen “Piçler / Los Bastardos”u izlemek için büyük fırsat.
Şimdilik bu kadar. Önümüzdeki günlerde festival öncesi fikir vermek amacıyla, önceden seyredebildiğim filmlere ait izlenimlerimi paylaşacağım.
